Xi’an e Cheng Du. De exércitos de pedra e osos de debuxos.

Martes 24 de outubro. Chegamos a Xi’an ás 09:30 da mañá. Foran trece horas de tren dende Pequín. Trece horas do mítico tren chinés. E sentados, algo que nos desaconsellaran categóricamente. Despois de escoitar o que escoitaramos, e coas historias e lendas que sobre el se contan na cabeza, a verdade é que o que agardabamos era pouco menos ca o inferno sobre unha vía, con xaulas de pitas cacarexándonos na orella, soterrados sobre un milleiro de maletas de chineses, e sobre elas un milleiro de chineses donos das maletas de chineses.

E o certo é que, a pesares de non ser a viaxe máis prácida das nosas vidas, non resultou ser, nin de lonxe, o suplicio que tiñamos pensado vivir. Incluso ceamos estupendamente nun vagón-restaurante, e quecimos tallaríns nas billas de auga quente das que dispón cada un do resto de vagóns comúns.

Como dixen, chegamos a Xi’an ás 09:30 da mañá. Capital da provincia de Shaanxi, parece ser que Xi’an é unha das cidades con máis historia da China. Ó ternos alonxado 1.400 quilómetros de Bei Jing, albergabamos a lixeira esperanza de que a atmósfera non estivese tan contaminada coma na capital da República Popular. Observar cómo a luz emitida por un panel publicitario se reflectía perfectamente na densidade da polución que o rodeaba fíxonos desbotar esa posibilidade de inmediato. E de paso morrer de noxo mentres temiamos polos nosos aparatos respiratorios.

Aloxámonos no HanTang Hostel, un dos mellores, se non o mellor de tódolos que levamos posto a proba ó longo do mundo. De recentísima construcción, contaba con todo tipo de actividades e prestacións, e nas paredes do recibidor locían diversos galardóns outorgados por diferentes medios especializados.

Tras tomar un día de descanso, o xoves decidimos visitar outro dos pratos fortes dentro da etapa chinesa: o Exército de Terracota. Antes, e dado que ese día non había sitio para nós no HanTang, houbemos de mudarnos de hostel. Non se pode dicir que resultase moi traumático o cambio, xa que o que fixemos non foi máis que trasladarnos ó HanTang antigo, ubicado na mesma rúa a 100 metros do novo.

O primeiro exército que nos fai fronte na nosa conquista, e era inanimado.

Unha vez instalados, entón si, dirixímonos ó Mausoleo do Emperador Qin. Alí, a 1.500 metros da tomba do citado emperador, foi soterrado todo un exército de soldados e cabalos feitos con terracota, unha especie de arcilla. En posición de ataque, xa que se cría que así seguirían ás súas ordes polo resto da eternidade.

Pavillón principal do mausoleo.

Descubertos por casualidade en 1.974, hoxe os guerreiros son expostos nun complexo composto por tres pavillóns. Consta de 7.000 soldados moldeados a tamaño natural, e todos son diferentes entre si. Diferentes idades, diferentes xestos, diferente estilo de belo facial. Verdadeiramente espectacular.

O mesmo que a Gran Muralla, escapa de todo ó entendemento por esaxerado. Un exército de pedra formado nada menos que por 7.000 guerreiros, cos seus cabalos e carros a tamaño real, soterrados durante máis de 2.200 anos. Pode que nos estivese a custar adaptarnos ó pobo chinés, mais o noso problema de acoplamento non impedía que esta cultura non deixase de sorprendernos día tras día.

Para o venres deixamos a visita de rigor á cidade. E a mesma evidenciou o que comentaba con anterioridade: Xi’an é unha cidade con historia. Está repletiña de templos, algún tan espectacular coma a Bell Tower.

Si, non vos vou enganar, non mellorei no meu problema de percepción que me impide atopar diferencias entre dous templos orientais. Mais nesta ocasión o elemento distintivo é evidente de máis: como o seu nome indica, a Bell Tower ten ó seu carón unha campá coma un castelo de grande.

Bell Tower

Ademáis chama a atención a súa ubicación, no medio e medio da estrada, na parte máis urbá da cidade, onde fai as veces de rotonda xigantesca.

Deseguido achegámonos ó barrio musulmán de Xi’an. Ó comezo as diferencias son case que inapreciables con respecto ó resto da cidade, máis aló dalgún birrete ou algún posto de especias que perfectamente tamén poderían ser chinesas. Pero conforme te vas adentrando, as tendas con camisolas de Hello Kitty e monecos de Angry Birds van deixando espazo a postos con pezas de carne curadas ó aire, e peles de animais recén despelexados ciscadas polo chan.

Abundan túnicas e sandalias, e, dentro do que permite a escasa espesura do belo facial entre as xentes desta parte do mundo, abundan tamén as longas barbas.

Para rematar, o último co que nos atopamos foi, primeiro a dúas cabras atadas a unha farola, para de contado topar directamente co rebaño enteiro, co seu can pastor e todo, sobre o asfalto da cidade.

Cando saímos do barrio musulmán, onde renunciamos a entrar na mesquita polo alto prezo da entrada, era tempo de deixar Xi’an. Había que continuar hacia o sur, e o seguinte punto marcado dentro da nosa ruta pola China era a cidade de Cheng Du. Desta volta, e a pesares de ser a distancia moito menor que de Pequín a Xi’an, a dificultosa orografía a sortear fai do traxecto a Cheng Du unha travesía de 16 horas, co cal, dado o escaso aumento de prezo, optamos por escoller liteira.

A bela Cheng Du.

Cando chegamos a Cheng Du era xa media mañá do sábado 27 de outubro. Cheng Du, capital da provincia de Sichuan, a cal se gaba de ter a mellor cociña de toda a China. Non sei se a mellor, pero na miña opinión, seguro que é a máis picante. E se non o é, pobres dos comensais da provincia que supere a Sichuan, tamén coñecida polo nome de Ul Zhe Ras. De estómago, pero iso xa queda longo de máis.

Instalámonos no Sim’s Cozy Garden Hostel, que, mantendo a liña de tódolos hostels nos que nos aloxaramos ata entón na China, tiña un nivel óptimo e a un prezo excelente. Ese mesmo serán apareceu no Sim’s Lithan, unha israelí que coñeceramos en Pequín durante a viaxe de retorno da Gran Muralla. Pola noite, de parranda con Cons, quedara con el en aparecernos en Cheng Du, e, de feito, para non faltar á súa palabra, meteuse unha tunda bestial de horas en tren dende máis ó norte de Pequín ata a capital do picante chinés, o que di moito da súa integridade.

Lithan, todo un amor de nena.

Si, era sábado 27. E non, non me esquece o acontecemento que tivo lugar aquel día. Era día de festa do fútbol galego. Era día de derbi. Mais non un derbi calquera. Era o derbi do reencontro en Primeira. Tratei de velo, canda Lithan e Cons, nun bar onde no hostel me dixeran que o poderían emitir vía internet. Auga. Tiven que voltar escopetado ó Sim’s, mais a conexión alí non alcanzaba nin para escoitalo pola radio, así que, máis escopetado aínda, púxenme a procurar un ciber. Atopeino na rúa pegada ó hostel.

Ó final reparto de puntos con sabor bastante amargo para o Celta, a quén a expulsión de Cabral lle curtou un ritmo que facía pensar que podería quedar coa vitoria. De feito, incluso con dez se amosou superior a un Dépor bastante reservón, dispoñendo das mellores ocasións. Na volta en Riazor, xa comigo presente, non nos escaparán.

O luns acollímonos ó principal atractivo que ofrece Cheng Du cidade: osos panda. Pola mañá cedo, no-los dous e máis Lithan arrincamos hacia a Reserva de Wolong, a menos dunha hora en micro dende o hostel. Alí tivemos o privilexio de observar ben de preto a unha das especies máis ameazadas do planeta. E tamén unha das máis adorables.

Non quero poñerme en plan ñoño, pero a verdade é que os bechos non poden ser máis simpáticos. Con eses andares, cos que menean o cú describindo un arco pronunciadísimo e graciosísimo. Con esas maneiras de sentar, repanchingados de todo, sacando panza e rañando nela coas gadoupas.

O que teñen de simpáticos téñeno tamén de lacazáns. Botan o día ou rillando, xa que a súa dieta principal baséase no bambú, alimento demasiado lixeiro e do que precisan inxerir unha barbaridade de quilos para cubrir as súas necesidades diarias, ou durmindo. E poden durmir nas posicións máis inverosímiles, coma o que estaba botando unha soneca todo cheo escarranchado na póla dunha árbore.

Outro handicap que teñen como especie, ademáis da dificultade para atopar comida de abondo, é á hora de aparearse. Parece ser que as femias son bastante selectivas, e aínda por riba, cando o macho resulta convincente, o seu esperma é de baixa calidade e as posibilidades de fecundar á parella non son demasiado elevadas.

Total, que non dubido que o home teña gran parte da culpa do estado de perigo de extinción no que se atopa o oso panda, pero non me negaredes que un animal destas características, en estado salvaxe teno máis ben complicado para mante-la especie. Toda a vida papando ou durmindo, levando cabazas das mozas e pegando gatillazos. Se o fago eu, na miña terra son un panoco, un túzaro de toda a vida. Pero claro, como os pandas son tan monos…

Cría de panda na enfermeiría.

Para o día seguinte tiñamos pensado visitar a montaña de Qing Cheng. Mais cando soou o espertador, cada un estaba pregando ós deuses para que non se erguera o outro, xa que os dous estabamos escarallados vivos, así que dadas as circunstancias, e aínda sen mediar palabra, non foi difícil chegar a un acordo. E cando nos dimos erguido, botamos o resto do día lacazaneando, o cal invita a pensar que a actitude dos pandas posiblemente veña dada polo aire que se respira en Sichuan.

Cons con Lithan, e eu pasei o serán de parola con Anne, unha moza que traballaba na recepción do Sim’s, e que coñecera o día anterior, cando fixera de guía para o noso grupo en Wolong. Pan Hong Sen era o seu nome en chinés, e a rapaza non tiña desperdicio. Soñadora e loitadora a partes iguais, tiña os seus obxectivos na vida ben claros e marcados, e a súa seguridade en rematar por acadalos resultaba admirable.

Anne, cunha cariña un tanto retorcida, mais é o que teño para amosarvos.

O mércores si que non perdoamos a visita á Qing Cheng Shan. E para elo contamos cun compañeiro de ascenso. Xa había tempo que non se daba o caso, e xa se botaba de menos: no bus hacia a montaña coñecimos, cómo non, a un arxentino. E cómo non, a conexión foi inmediata e a compenetración total. Chamábase Dani, e andaba pola China de vacacións e adestrando tai chi. Outro verdadeiro fenómeno que me fai preguntarme se algún día coñecerei a algunha persoa nada na Arxentina que me caia mal, aparte de Scaloni.

Canda Dani no comezo do ascenso á montaña.

Pois os tres xuntos iniciamos o proceso de exploración de Qing Cheng, unha montaña ateigada de templos taoístas. A vila que se atopa ó seu pé é ben xeitosa, formada por rúas adoquinadas e casiñas de madeira.

Xa iniciando o ascenso tras cruzar unha ponte de cordas, o monte Qing Cheng desprega toda a súa beleza. Nós decidimos escalar a cara sur, con menos templos e máis natureza, e coido que atinamos. O ascenso prodúcese por unhas escadas de madeira que entonan por completo co entorno.

Baixo túa vai quedando un perfil abrupto, cheo de fendas por onde se desliza a auga, fendas que acollen rochas e penedos cubertas de musgo, e que tornan en serpenteante o camiño da auga, dándolle un toque aínda máis singular.

En moitos dos descansos entre os tramos de escadas hai unhas cubertas pensadas para descansar, tamén de madeira e co teito de deseño oriental, que coa auga caíndo por detrás e a vexetación asomando non podían ser máis acaídas.

Así estivemos ascendendo, entre cantís, lagoas, pequenas fervenzas, rochas e verde follaxe, durante dúas cansas pero moi agradables horas. Ata que ó coroalo, o monte Qing Cheng permitiunos o desfrute do seu val.

Cuberto de frondosa vexetación, e ben fondo, alá abaixo. Cunha lixeira brétema que lembra a humidade do lugar e lle aporta se cabe un chisco máis de encanto. Iniciamos as outras dúas horas de descenso coa satisfacción de ter percorrido un lugar de enorme beleza.

De volta ó Sim’s, e aproveitando a compaña de Dani e que había festa Halloween, metímoslle un pouco de troula ó corpo. Tampouco me esquezo da derrota do Celta en Almería na ida dos dezaseisavos de final da Copa, só que este partido non o puiden nin ver nin escoitar. Parece ser que o señor colexiado non andou moi fino, pero iso non debe servir de excusa para tapar unha derrota contra un equipo de inferior categoría.

Ó día seguinte tocaba de novo estrada, unha nova inxesta de quilómetros das que causan fartura. O destino desta volta era Li Jiang, co que nos adentrabamos na derradeira provincia que habemos visitar na China: Yunnan. A que din máis bela é.

Polo momento, a nosa impresión sobre a China melloraba lixeiramente. E xa non só no que atingue ós puntos turísticos a visitar, esa impresión sempre foi moi boa. Lonxe do estrés da macro-urbe, e aínda que na China todas o sexan, a xente dispón de máis tempo para fixarse no que ten ó seu carón, cando menos un par de segundos nos que ollar para ti e escoitar o que lle tes que dicir. Que xa é un comezo. Como dixen, o achegamento continuaría en Li Jiang.

Medellín, unha cidade de conto; e máis festa entre galegos, o conto de sempre.

Chegamos a Medellín a madrugada do martes 3 ó mércores 4 de xullo. Ás 03:30, nada menos. A primeira experiencia na capital do departamento de Antioquia non foi a mellor posible. Subimos, baixo dunha intensa tromba de auga, no taxi que nos había levar ó hostel onde aloxarnos, con tan mala sorte de topar co taxista máis inepto da historia, con menos luces das que dspoño eu agora mesmo (estou nunha aldea do Caribe colombiano escribindo mentres me alumea a miña lanterna do Decathlón), e o escaso inxenio co que contaba investíao en tratar de estafar ós gringos que desafotunadamente caían no seu taxi.

Xa non é que descoñecese por completo tódolos enderezos que lle apuntamos, é que non tiña nin a máis remota idea de cómo chegar a eles ó non saber cómo funciona o sistema de distribución do rueiro colombiano. É un sistema estraño que clasifica, como teño comentado noutras ocasións, as calles e carreras por números, pero, chámame tolo, penso que se es colombiano, e máis se es taxista, non che debería resultar tan alleo.

Finalmente, tras ternos hora e media dando voltas coma buxainas pola cidade, e tras pasarnos unha factura que de ter estado en Vigo no canto de en Medellín íanlla pagar os seus pais, que seguramente sexan curmáns, chegamos ó noso hostel. O Pit Stop Hostel. E aí as cousas comezaron a mellorar de xeito irrefrenable.

Pisciniña do Pit Stop, co bar de fondo.

Algún día, rematada a viaxe, farei unha especie de ranking dos mellores e peores hostels que visitamos ou padecimos, e o Pit Stop gañou puntos como para, de momento, garantirse un posto no podio. Ben situado, cun servizo impecable e un ambiente espectacular, conta con piscina, pista de voleibol, de fútbol sala… e unha canastra, ademáis dunha mesa de pig pong.

Si, unha canastra. Aquí si saciei a miña intensa sede de baloncesto xogando varios 2 para 2 e 1 contra 1 contra xente de tódalas nacionalidades e, por qué non dicilo, cun saldo moi satisfactorio de vitorias.

Bueno, e para darlle o punto de calidade definitivo ó hostel, as recepcionistas eran paisas, que é cómo en Colombia lles din ós nados en Medellín. A priori este dato sobre as recepcionistas pode parecer un dato non demasiado relevante, pero cunha información que desenvolverei máis adiante habédesvos decatar de que ten a súa importancia. Abofé que a ten.

Erguímonos o mércores dispostos a coñecer Medellín. Saímos a percorrer as rúas dunha cidade onde impera unha primavera eterna, cunha temperatura en torno ós 25° que apenas varía ó longo de todo o ano.

Unha cidade puxante, en loita permanente dende o día en que se fundou, enfrascada primeiro nunha arquicoñecida loita que lle ocasionou unha serie de estigmas, e hoxe inmersa noutra loita diferente, para reinventarse, para liberarse dos estigmas causados polas pelexas do pasado.

Hoxe Medellín quere rachar co seu pasado, xa non quere ser lembrada como a cidade do Cartel, do narcotráfico e de Pablo Escobar. Aínda sen esquecer algo que inevitablemente forma parte da súa historia, Medellín quere e debe ser lembrada pola súa aposta definitiva pola cultura e polo concienciamento cívico.

Bibliotecas, museos e prazas temáticas mistúranse con paneis informativos e mensaxes cos que se lembra e se fomentan comportamentos de respecto entre cidadáns. Cada infraestrutura está ben pensada, cada edificio é acaído co seu entorno.

“Plaza Cisneros”.

E despois está o tema da inmigración. A inmigración é algo que se percibe de xeito patente en Medellín. Unha altísima porcentaxe da poboación feminina da cidade é chegada de fóra. Concretamente do Olimpo das Deusas. En serio, o das paisas é algo esaxerado e que ten difícil explicación. É como se Medellín fose absorvida por un burato espazo-temporal e experimentase unha especie de evolución xenética, ou algo así. Insisto, algo realmente despampanante. ¿Entendedes agora cando dicía que era importante que as recepcionistas do Pit Stop fosen paisas?

Aínda así, a pesares do moito que ofrece esta marabillosa cidade, o mércores só tivemos tempo de facer un percorrido en MetroCable. No servizo de metro, altamente eficiente, está integrado este sistema de teleféricos, que conectan o centro de Medellín coas partes máis altas da cidade, os cerros que a rodean e nos que se extenden os poblados, os núcleos poboacionais máis desfavorecidos e con menos recursos.

Os “poblados” de Medellín dende a nosa cabina de MetroCable.

En Medellín, lonxe de marxinalos e de tratar de mantelos o máis afastados posible da “xente guapa”, mantéñenos comunicados coa cidade, e plantáronlle en medio e medio a Biblioteca España, unha biblioteca inmensa e de estructura de deseño innovador. Non é todo o que hai que facer, está claro, pero é un comezo, e toda unha declaración de intencións.

O xoves si que aproveitamos máis o día. Estivemos no Parque de los Deseos, un espazo con bancos-mecedoras para relaxarse e con fontes de auga e diferentes atraccións nunha zona recreativa para os nenos, ademáis da súa parte comercial con restaurantes e cafeterías. No mesmo parque está incluído o Planetario de Medellín.

Praza principal do “Parque de los Deseos”.

A escasos metros do Parque de los Deseos atópase o Parque Explora, unha especie de recinto feiral, que aúna salas de exposicións, teatro, sala da ciencia e non sei cántas prestacións máis polo estilo. Debido ó custo da entrada, o cal nin preguntamos pero que temos entendido que é ben económico, non entramos nin aquí nin no Planetario.

Como dicía, os nenos desfrutan moito no Parque de los Deseos.

Onde si entramos foi no Jardín Botánico. Amplo, ben distribuído, e ata cun trenciño para percorrer as súas instalacións, conta coa Casa de las Mariposas, onde pasamos para coñecer ás mariposas búho.

“Jardín Botánico” de Medellín.

De monstruoso tamaño, as bolboretas moucho estaban pousadas cada unha en cadansúa rodalla de sandía que lles colocaran os temerarios dos coidadores. Eu penso que lles puxeron sandía porque o colorido désta fai bonito co entorno, pero coa ansia que rillaban as malas bestas para min que estarían máis a gusto pousadas sobre unha fonte de churrasco.

Brutal maneira de rillar a das bolboretas-rinoceronte.

Cousa mala o tamaño daquelas bichas, chic@.

Pois todo isto, mailo Parque Norte, todo un parque de atraccións, nun radio de poucos metros en torno á Universidade de Medellín. Por iso digo que cando as cousas se fan ben…

Estivemos tamén na Plaza Botero, adicada e ateigada de esculturas de Fernando Botero, o escultor e pintor medellinense do que falei na publicación de Bogotá, o da teima de crear personaxes de formas redondas e voluptuosas. Si, o d@s gord@s. Nesta mesma praza topámonos coa Casa de la Cultura.

“Casa de la Cultura”, en “Plaza Botero”.

A seguinte parada fixémola no Parque de los Pies Descalzos. Vendéranolo coma un espazo onde descalzarse para sentir a enerxía da Terra pisando sobre as súas diferentes superficies. Cando chegamos, comprobamos que as “diversas superficies” eran un terreo de grava e unha fonte. Pedras e auga. E punto. Descalza tus pies, siente la energía del planeta, reza un cartel. Podo sentir mellor a enerxía do planeta, podo pisar máis diversidade de superficies se paseando polo Calvario teño a mala sorte (ou a boa) de pisar un excremento de can: asfalto, merda, e a herba para limparme. Na teoría, unha idea interesante. Na práctica, unha tomadura de pelo.

O venres todo ía de marabilla. Eu seguía neste ambiente de mens sana in corpore sano que me brindaban tanto o Pit Stop coma Medellín, xogando ó baloncesto cun xigante canadiano friqui coma min da NBA, máis tarde canda Cons contra dous irmáns alemáns, incluso xoguei un 3 para 3 ó fútbol, algo que non facía dende que na miña época no instituto descubrín a miña condición de “ambizurdo”, xa que as miñas dúas pernas son a mala.

Escultura da “Plaza Botero”.

Estiven falando con xentes de aquí e de acolá, enriquecéndome deles e das súas culturas. Especialmente interesantes foron as conversas con Claudia, unha limeña que organizaba os xogos nocturnos no hostel para axudar a costear a súa estadía en Medellín. Ben divertida, culta e viaxada era esta mociña que pola súa beleza ben podería pasar por paisa.

Todo o día facendo deporte, todo o día falando en diversas linguas -as tres que maltrato-… ata que a parte moinante do meu subconsciente levoume ata a sala de ordenadores. Eu non tiña nada que facer alí, pero alí aparecín.

Aledaños da “Plaza Botero”.

E alí, de súpeto, unha cadeira que estaba enfocada cara un dos ordenadores, virou hacia min. Coma o malo da película, igual, só lle faltaba estar acariñando un gato. Tan sinistra figura pronunciou estas palabras, literalmente:

–Perdona, ¿tú de dónde eres? -cun acento a Brigantium que tumbaba para atrás.

Eu, ante isto, xa saltei o dato do país para concretar máis:

-De Vigo, ¿e ti?

-¡Da Coruña!

Acto seguido, fundímonos nunha aperta.

Tratábase de Dani, un coruñés de paseo por Colombia. O titular asusta de por si (que non Dépor si), pero as actitudes do suxeito asustan aínda máis. De gusto especial pola vida acomodada, a súa inconfundible risa de canalla deletábao. Non consumía auga. Ó chegar mercou unha botella de 33 cl. Rematouna o cuarto día, de resaca. Un crápula de primeiro nivel, unha persoa coma a copa dun piñeiro.

O do medio é Dani. En primeiro termo, Pablo, que será presentado de contado.

E Dani presentoume a Marcos, outro coruñés de paseo por Colombia. De conversa fluída e discurso firme, a Marcos tamén se lle adiviñaban aptitudes máis que interesantes de cara á troula, pero coñecímolo na fase inicial dun proceso de namoramento dunha colombiana que comezou precisamente aquí en Capurganá, onde eu me atopo agora mesmo. Foi el quén nos apuntou a posibilidade de chegar a México sen necesidade de voar, vía Capurganá – Panamá, sacándonos da tobera na que levabamos tempo metidos tratando de atopar unha saída de Sudamérica.

E Dani e Marcos presentáronnos a Pedro, un ourensán que estudaba en Medellín, e a quen coñeceron en Bangkok cun caldeiro de ron na man. Cun caldeiro propiamente dito, da mesma natureza que o que vai acompañado da fregona.

De esquerda a dereita, Marcos, Pedro e Dani. A moza algo tiña que ver con Lugo, pero non me enterei moi ben.

Acabábanse de xuntar cinco galegos, xa tiñamos a selección galega de fútbol sala. Como diría César Torres, cerebro e auspiciador da Operación Mocho Picchu: “se jodió”. ¿E cál pode ser a guinda perfecta da selección galega de fútbol sala? Pois un indivíduo da única especie que lle pode facer as beiras á galega en canto a esmorga: un arxentino. E de súpeto xurdiu Pablo.

Tratábase dun porteño, un bonaerense que percorría parte de Latinoamérica e que era un auténtico fóra de serie. Xeneize ata a médula, festeiro ata as entrañas, divertido ata aburrir. Conectamos dende o primeiro segundo, e ata a nosa despedida de Medellín formamos un dueto dunha calidade implacable.

Pablo, de Buenos Aires a Medellín.

Canda no-los seis, ese día saíu Santi, un amigo valenciano de Pedro. Traballaba para tuaventura.org, un innovador formato de webs de viaxes. Na súa longa estadía en Latinoamérica para desempeñar labouras de investigación, vivira experiencias tan especiais coma entrevistarse con Camilo Guevara, fillo do Che, ou vivir unha tempada no medio dunha tribu de indios amazónicos. Un tipo realmente interesante.

A noite do venres comezámola no bar do Pit Stop, competindo a un xogo que non me lembra cómo se chama, pero que enfronta a dous equipos de cinco membros nos que cada un ten que beber a súa birra, e, deseguido, darlle a volta cun toque e deixalo boca abaixo. O primeiro equipo en rematar, gaña. Eu xoguei canda Pablo e tres franceses, pero non pasamos máis ca dúas roldas.

Non tardamos en trasladar a festa ós exteriores do hostel. Apuntalamos o equipo con Alexis, un rapaz colombiano, Felipe, de Chile, e os dous alemáns cos que Cons e máis eu estiveramos xogando ó baloncesto, e a verdade é que foi grandioso. Divertida e concorrida a noite medellinense, aínda que con algún que outro local selectivo de máis.

A idea era abandonar Medellín o sábado, pero, dadas as circunstancias, non puido ser. Había equipazo, e cando hai equipazo hai que aproveitar. Para o asalto do sábado formamos co mesmo equipo, só que no canto de Marcos, entregado a facetas amatorias, fichamos a Siba, compañeira de habitación do bostero Pablo.

Siba, chegada de Stuttgart, era unha moza especial. Intelixente e divertida, era dun pensamento profundísimo, e sobre todo dunha sensibilidade extraordinaria. Era desas persoas que son quén de percibir máis, de sentir máis intenso, de padecer cunha paixón descomunal. E todo isto capteino nesa noite e no pouco que estivemos xuntos ó día seguinte antes de liscar de Medellín, así que imaxinade.

Siba. Mágoa que saíse cos ollos pechados,,,

Unha vez máis, os primeiros lances da noite disputáronse no bar do Pit Stop. Esa noite o xogo que tocaba era o Beer Pong, o mesmo que xogara no hostel de La Paz cunha londiñense de parella, o de meter a bola de ping pong no vaso de birra do opoñente, pero desta volta o meu compañeiro foi Cons. Actuación máis que digna a nosa, alcanzando as semifinais, onde nos chimparon Pablo e Siba de xeito dramático, forzando a prórroga no derradeiro lanzamento.

Con Felipe, de Chile, e Victoria, unha amiga paisa de Dani, con Pablo agachado, e o propio Dani ó meu carón.

O resto da noite foi pura decadencia, e dela cabe destacar o primeiro local no que estivemos. Foi nun antro de perversión no que, para o meu regocixo, entre a súa oferta atopábase unha Super Nintendo. Aínda fixen unhas boas risas xogando ó Super Mario World cunha parelliña de paisas que levaban máis de dúas horas dándolle ó vicio.

A miña amiga dándolle duro ó Mario.

Como dixen, o resto da noite foi todo moi confuso.

Ó día seguinte tocaba despedida de Medellín coa resaquiña de rigor. Deixamos atrás ó noso equipo de galegos, cos que, nunha terceira edición, tras Florianópolis e Lima, evidenciamos que, cando nos xuntamos, a alerta vermella debe ser activada.

Deixamos atrás a Pablo, co que tamén evidenciamos que o binomio Galiza – Arxentina é unha fórmula perfecta.

Claudia, Siba, deixamos atrás xente extraordinaria, Unha vez máis.

E deixamos atrás Medellín, sen lugar a dúbidas, unha cidade de conto, unha cidade da que tomar exemplo.

Rapazada pasándoo en grande no “Parque de los Deseos”.

Debiamos seguir hacia o norte, e o vindeiro destino era o Parque Tayrona. E faciámolo, agora si, e grazas ós “nosos turcos”, co acougo de saber que xa tiñamos cómo saír de Sudamérica.

Ruta Nacional Nº3. Travesía Mar del Plata – Ushuaia: manual de cómo chegar á fin do mundo a dedo.

Sábado 8 de abril. A mediodía, cun chisco de retraso, fumos quén de safarnos das amarras coas que nos tiñan secuestrados os nosos raptores Fran e Silvana. Enchidos de síndrome de Estocolmo dirixímonos á Rotonda del Gaucho, o lugar que eles nos sinalaran para comeza-la nosa travesía a dedo, xa que contaba cunha estación de servizo de onde partían os camións hacia a Ruta Nacional nº3, unha das rutas máis longas do mundo e a cal tiñamos que percorrer enteiriña para chegar ó noso seguinte destino: Ushuaia.

Chegamos á citada estación de servizo, e cómo non, dado que eran as 18:00 hora galega, púxenme a escoita-lo Cartaxena – Celta. Partidus interruptus. Pero ollo, que a decisión de adia-lo partido de Pino Zamorano non tape o nefasto xogo que estabamos a realizar, temos que recupera-lo nivel para chegar con garantías ó derbi, o partido do ano.

Co partido suspendido puxémonos a facer dedo ás 14:30. Como nos aconsellaran entre outros Martín en Río e Richi en Floripa, iamos ataviados coas nosas mellores galas, o cal tampouco implica demasiada elegancia precisamente. O toque distintivo, o glamour, aportábao o cartonazo que lles erguiamos ós conductores indicándolles ónde tratabamos que nos transportasen: “Necochea / Bahía Blanca / N-3 Sur. ¡Gracias!”, cunha florciña e unha faciana sorrinte.

A nosa iniciación no mundo do autostop.

Pois con este panorama tardaron exectamente 50 minutos en levantarnos, como din por aquí. Os nosos primeiros “transportadores”: Nelson e Beatriz. Tratábase dunha parella de avós que viaxaba en auto, nun Peugeot de vinte e moitos anos. El, un carniceiro que levaba 50 anos no gremio. Ela, unha ama de casa con ascendencia francesa. Ambolosdóus adicábanse a viaxar por todo o territorio arxentino sempre que podían, dado que os seus fillos había tempo que abandonaran o niño.

Nelson e Beatriz, os primeiros en “levantarnos”.

Tan adorable parella deixounos, tras aproximadamente unha hora de traxecto, en Miramar, un pobo a uns 60 quilómetros de Mar del Plata, xunto a unha xefatura de policía. Aquí tiñámolo un chisco máis doado, xa que os axentes nos facían a metade do chollo, que era parar ó persoal mentres facían un control policial. Foi así cómo nos levantaron por segunda vez, tamén tras menos de unha hora de espera.

Desta volta foi un camioneiro chamado Walter, quen manexaba un tráiler que cargaba cunha máquina de campo decomunal, unha especie de fusión entre un tractor e un aparello que aparentaba ser capaz de destrui-lo mundo en cinco segundos, unha cousa bárbara. Estiven todo o camiño ollando cara atrás por se resultaba ser un autobot e se lle daba por transformarse e emprendela connosco.

Acompañamos a Walter, quen lucía no seu brazo dereito unha tatuaxe que rezaba “Nicolás y Belén, los quiero”, escrito nun corazón, algo completamente atípico dentro do mundo dos transportistas, a face-la entrega daquela máquina infernal. Para elo tivemos que adentrarnos durante unha media hora nunha propiedade infinita, que Walter estimou en 60 hectáreas.

Despois de facer a descarga, continuamos o camiño, e deixounos nunha estación de servizo situada antes da localidade de Necochea, tras uns 100 quilómetros percorridos, e a uns 2.700 de Ushuaia.

Para continuar avanzando, Walter aconsellounos que ó entrar na estación de servizo preguntáramos polo “Vasco Arrate de parte de Tito Dietrich”. A mesma cara que nos quedou a nós cando nos deu eses dous nomes foi a que lle quedou ó persoal da gasolineira cando lles reproducimos a mensaxe, exactamente. O máximo que puidemos conseguir foi que Mauricio, un rapaz que traballaba na estación de servizo, nos achegase á propia Necochea, para pasa-la noite e continuar coa odisea ó día seguinte.

Terminal de ómnibus de Necochea.

Pero non foi posible. Os prezos dos hostais eran totalmente inasequibles para a nosa economía, así que a solución que atopamos foi que, xa postos a pagar, facelo para descansar mentres avanzabamos, polo cal nos diriximos á terminal de buses. Alí preguntamos pola cidade máis lonxana onde nos podían enviar por uns 100 pesos, a cantidade que estabamos dispostos a pagar para pernoctar en Necochea. A resposta foi Bahía Blanca, a última cidade que iamos pisar da provincia de Buenos Aires.

O ómnibus saía á 01:00, así que tivemos tempo de cear na propia estación e ata de ver unha peli dos G.I.-Joe, unha cousa mala, antes de poñer dirección á capital do básquet na Arxentina.

Chegamos a Bahía, cidade natal de Emmanuel Ginóbili, ás 06 en punto da mañá. Era domingo, e todo o mundo nos advertira de que os camioneiros non sairían rumbo ó sur ata entrar o serán, e dado que non puidemos descansar nada no autobús, optamos por botar a durmir na terminal de Bahía Blanca antes de achegarnos ó punto onde continuar co tema autostop.

Un púxose a durmir no chan, enriba dunha esterilla. O outro, nas típicas cadeiras de ferro separadas polos repousabrazos. Descansei peor que o día que durmira sobre un leito de estrelas ninja, cunha bandeira do Real Madrid por manta e con Alfredo Urdaci dicíndome guarradas ó ouvido.

Espertamos, ou máis ben dimos por finalizada a nosa tortura, contra as 12:00 do mediodía. Dirixímonos ó lugar onde nos indicaran que era máis factible que nos recolleran, a estación de servizo Cholo, xantamos e puxémonos ó chollo. Era domingo, e todo canto carro pasaba ía ata arriba de xente e maletas. Así e todo, non transcorreron máis ca dúas horas antes de que un camión se botara á cuneta ó ver o noso cartonazo.

Cando subimos, ós mandos achábase un señor con camiseta e bermudas, cabelo branco e panza considerable. Unha panza que tiña unha peculiaridade que me chamou a atención de inmediato: en troques de gardar a típica forma oval de toda panza usual que coñecera ata ese momento, ésta presentaba na súa parte central un ángulo recto, unha arista perfecta que daba a impresión de que o dono gardase mesmiño unha caixa cuadrangular baixo a camiseta. Ó tipo débeno parar á saída dos centros comerciais tres veces por semana.

Pois o tipo en cuestión, querid@s amig@s, o tipo en cuestión facíase chamar “Oso”. Si, xa sei que o alcume dá xogo. Para aqueles/as que tal alcume lles faga dubidar da heterosexualidade de Oso, vou a aportar uns poucos datos: con 62 anos de idade, Oso tiña 9 fillos, 15 netos e dous bisnetos.

Oso, todo risa, todo dexenere.

E non só iso. O moi truhán comezou a falarnos da súa dona en Buenos Aires, pero cando se embalou, contounos anécdotas da súa “moza” en Perú, da cal temía estar namorado, da súa moza paraguaia, dunha doutora que o acompañaba a miúdo en diversas rutas e coa que practicaba diversas cochinadas, dunha tatexa coa que nos recoñeceu que tiña o mellor sexo que probara na súa vida (“¡qué cogidas me pega, che!”, foron as súas palabras textuais), e dun par delas máis na provincia de Río Negro, onde el vivía.

Cando se sentiu a gusto, xa pasou ós detalles. Comezou a relatarnos historietas a mancheas, a cada cal máis bizarra. Como o día que ó rematar de coger cunha das súas “mozas”, a ésta déuselle por presentarlle ó seu álter ego Roberto, xa cunha pixa de plástico na man.

Deixando a un lado o moralmente cuestionable dos seus escarceos extramatrimoniais, as risas que nos botamos con semellante personaxe foron case épicas. Risas que para min se viron truncadas de raíz cando, ó parar nunha estación de servizo para repostar o termo de mate, me decatei de que perdera unha das dúas tarxetas de débito. Tiven que chamar a casa ás 02:00 hora galega para que a miña nai anulase a tarxteta. Por sorte, mamá liquidou os trámites coa axilidade e eficacia que só as mamás saben e poden facelo.

Ás 00:00 da noite chegamos a Viedma, a cidade da provincia de Río Negro onde vivía Oso, a 2.187 quilómetros de Ushuaia. Había que pasa-la noite, e Oso fíxonos unha oferta que non puidemos rexeitar: el conseguíanos unha pensión súper barata, incluso un taxista de confianza que nos levase até ela, e nós aparecíamoslle ó día seguinte na súa casa para proseguir o camiño con el. Perfecto.

A Ruta Nacional Nº3 dende o camión de Oso.

O taxi deixounos na porta da pensión, e ós poucos minutos chegou Ramón, o amigo de Oso encargado de rexentala, para facilitarnos as chaves da habitación e amosarnos as instalacións, xa que alí non traballaba ninguén.

Ben. A pensión en cuestión non tiña nin nome, así que imos a chamarlle Pensión Ramón. A Pensión Ramón, non vos vou a mentir, non chegaba ós niveis de calidade do Hotel Globo, é certo. Tamén está conformada únicamente por un baixo, e tamén conta únicamente cunha cociña como estancia adicional. Sae perdendo en canto a número de baños, xa que só posúe un para todo o “complexo”, pero gaña sobradamente en canto a número de habitacións, con nove.

Corredor da Pensión Ramón.

O que chama a atención da Pensión Ramón é a disposición das estancias, a escasa iluminación e o precario da conservación da súa estructura, o que fai dela un lugar ideal para rodar unha película de terror. Igual non de serie “B”, seguramente de serie “V”, pero de terror á fin e ó cabo.

A porta do fondo é o baño da Pensión Ramón.

O anuncio de tele local da Pensión Ramón sería así:

“Si sos una rubia pelotuda y querés correr por un pasillo escapando de un asesino incompetente mientras tropezás 27 veces, vení a la Pensión Ramón. Disfrutá jugando al Conecta 4 en sus agujereadas sábanas, hacé la ouija en la cocina, y contactá con El Fary o con tu puta madre. Pensión Ramón. Vení y cagate”.

Erguímonos a mañá do luns tras un descanso máis que preciso despois de máis de 24 horas sen durmir. Fumos a dar unha volta para coñecer non Viedma, senón Patagones, a localidade que está á outra beira do Río Negro, o cal cruzamos en chalana. Por recomendación de Oso, visitamos o casco vello e a súa catedral, así como el Puente Viejo, que segundo el é unha das dúas pontes levadizas do mundo que contan con motores hidráulicos.

Lancha coa que cruzamos o Río Negro.

Puente Viejo, Patagones.

Tras tan fonda visita, encamiñámonos ó enderezo de Oso. Éste vivía na Calle 20, no poboado de El Valle. Todo o mundo ó que lle preguntamos pola súa situación recomendounos que andasemos con moito ollo, o que non nos aconsellou directamente que non entrasemos.

Unha vez alí, é certo que El Valle é un poboado case que marxinal, composto por vivendas medio derruídas e beirarrúas de terra. Pero non nos sentimos inseguros en ningún momento. Procedimos a unha limpeza a fondo do camión, instalación de gardabarros incluída, e reanudamos o camiño ás 17:00 da tarde. Canda nós partiu un cuarto pasaxeiro, Dani, un veciño de Oso que pretendía atopar traballo buscando máis ó sur.

Calle 20, poboado de El Valle, Viedma, Río Negro.

O noso destino era Comodoro-Rivadavia, coñecida no país por Comodoro, o cal nos deixaba únicamente a 1.351 quilómetros do noso obxectivo final. Este tramo da Ruta N-3 conta con estradas de calidade bastante aceptable. A paisaxe, monótonamente composta por inmensas propiedades de cultivo de cebolas, allo e pasto, só se ve esporádicamente interrompida por pequenos santuarios acompañados de bandeiriñas vermellas en devoción ó Gauchito Gil, un personaxe do santoral profano (non recoñecido pola Igrexa), que segundo conta a lenda foi un desertor da guerra contra o Paraguai que sanou milagreiramente ó fillo do seu inxusto executor, e que conta con moitísimos devotos na Arxentina.

Santuario en devoción ó Gauchito Gil.

Guanacos, unha especie de llamas pero co pelo máis longo, lebres e ata avestruces habitan máis aló das cunetas.

Canto máis nos adentrabamos no sur da Patagonia, máis perigosa se tornaba a estrada. Pronunciados ascensos, baixadas de vértixe, choiva, o xeo, habitual aínda que non nos colleu a nós…

Con todo, chegamos a Comodoro o martes ás 11:30 da mañá. Novamente, 24 horas sen durmir. E de novo os prezos dos hostais e hoteles, que albergues non había, eran completamente prohibitivos para nós. Comodoro, na provincia de Chubut, é unha cidade que conta cun nivel de vida carísimo. É fea con avaricia, pero constitúe un dos principais proveedores de petróleo do territorio arxentino. Unha vez máis, debiamos antepoñer a economía ó noso descanso, e unha vez máis nos encamiñamos á terminal de ómnibus para seguir avanzando mentres descansabamos, aínda que fose malamente, moi malamente.

Nesta ocasión a localidade escollida ónde chimpar foi Río Gallegos, a última cidade da Arxentina continental, o último destino antes de dar o salto á provincia insular de Tierra del Fuego. Montamos no bus ás 14:00 do serán, e chegamos a Río Gallegos ás 02:00 da madrugada.

Desta volta, e iso si, tras buscar debaixo das pedras, atopamos unha “hospedería”, La Posada, que se axeitaba ós nosos orzamentos. O problema era que nos instalamos sobre as 04:30, e debiamos abandonar a habitación ás 10:00.

O mércores, tras abandonar La Posada, dispuxémonos a ubicarnos na estación de servizo de onde saían en teoría a meirande parte de transportistas dirección sur. Comezamos a facer autostop ás 11:00. Ventaba con gran forza, o que agudizaba considerablemente a sensación de frío. Cando xa levabamos un par de horas dándolle ó dedo, detívose un coche onda nós. O tipo non nos ía transportar, pero achegounos á outra punta da cidade, onde se atopa a saída da autoestrada cara ó sur. Alí botamos outras dúas horas. Xantamos uns sandwiches de xamón iorque e queixo. Case saímos voando. Era certo que todo aquel que pasaba por alí levaba dirección sur, pero apenas pasaban camións, que constitúen a nosa principal esperanza.

Rematamos por perder a paciencia, e por voltar á estación de servizo onde comezamos o día. Era unha hora de camiño para voltar a cruzar a cidade. O vento da Patagonia zoaba intensamente. E facíao de cara, facíao na contra. As mochilas pesan o dobre. As pernas, o quíntuple.

Pasamos pola terminal de buses para consultar o horario do derradeiro ómnibus ó sur en caso de que non nos recollese ninguén. Non sairía ningún ata o día seguinte. Continuamos ata a estación de servizo. Eran as 17:00, e xa levabamos seis horas de espera. Unha furgoneta parou diante nosa. Era para ofrecernos aloxamento se non atopabamos transportista. Debiamos apestar a derrota.

E de súpeto, sucedeu. Cando xa estabamos a piques de baixa-los brazos, apareceu o camión salvador. O conductor era Daniel Riera, un santafecino con ascendencia mallorquina. El sería o encargado de transportarnos ata Río Grande, xa en Tierra del Fuego. Para elo debiamos adentrarnos en territorio chileno durante uns 100 quilómetros, para voltar a adentrarnos na Arxentina antes de chegar á cidade máis populosa da provincia.

Dani, o camioneiro co que chegamos a Tierra del Fuego.

Dani era un tipo enormemente interesante. Con el falamos absolutamente de todo, non calamos nin un segundo en todo o traxecto. A vida tratárao con extrema dureza, padecendo o suicidio da súa nai, a morte por cancro de case tódolos seus irmáns e outros membros da familia, problemas de diversa índole co seu pai… ata que o corpo non lle aturou máis, e padeceu un infarto que o levou a pasar uns minutos no outro mundo. Tamén falamos de experienzas cercanas á morte. Aínda así, o tipo gozaba dun setido do humor xenial e envexable.

Como dixen anteriormente, o traxecto implicaba un tramo por Chile, que incluía o estreito de Magallanes. O mércores 11 de abril, contra as 20:30 do serán, estabamos embarcados nun ferri que nos ía transportar a nós e ó noso camión ó longo dos 8 quiómetros que separan as dúas beiras do estreito de Magallanes na súa parte máis angosta. Sen dúbida, un momento especial e sinalado na nosa viaxe o cruzar un paso natural tan relevante na Historia da civilización.

No Estreito de Magallanes.

Ferri no que cruzamos o Estreito de Magallanes.

No medio da travesía, Dani achegouse a Cons e máis a min mentres falabamos e observabamos o firmamento, ó gozar dun dos ceos máis estrelados e limpos que viramos nas nosas vidas. Deu a impresión de que tomaba nota. Abofé que si.

Ó reanudar o camiño, xa na outra beira do estreito, Dani detivo o camión no medio da nada, e obrigou a Cons a baixar do camión. Éste obedeceu sen telas todas consigo. Que un camioneiro te mande baixar do tráiler no medio da nada, en Tierra del Fuego, a 13.000 quilómetros da casa, non debe transmitir moi boas sensacións. A cousa cambiou cando Dani lle dixo que ollara cara arriba. Este si era o ceo máis limpo e estrelado que viramos nas nosas vidas. Podíanse apreciar perfectamente a Vía Láctea, e diferentes nebulosas. Espectacular. Un agasallo dos que non se esquecen e dos que non se pagan con cartos, como lle apuntou Cons.

Chegamos á fronteira arxentina ás 02:00 da madrugada. Ésta pecha ás 22:00, así que tivemos que ficar a durmir no camión ata as 08:00, hora na que reanuda a súa actividade. Non pegamos ollo.

De volta á Arxentina, tardamos apenas 3 horas en chegar a Río Grande. Tan só estabamos a 220 quilómetros do noso obxectivo. Despedímonos de Dani, unha persoa excepcional.

Para completa-la travesía únicamente tivemos que montar nun microbús que nos achegou a Ushuaia, onde arribamos o xoves 12 de abril ás 15:30 da tarde. Xa estaba. Aventura culminada. Cinco días levounos percorrer os 3.079 quilómetros que compoñen a Ruta Nacional Nº3, a que une Buenos Aires e Ushuaia. Xa nos atopabamos na fin do mundo, a cidade máis austral do planeta, a que marca o límite sur do territorio habitado polo ser humán. Máis ó sur só se atopa a Antártida. Un novo fito na nosa aventura. Hei de recoñecer que me sentín orgulloso.

Xantamos, e dado que levabamos outras 24 horas sen durmir, algo que ocorría por terceira vez en cinco días, instalámonos no Haush Hostel -por recomendación de Terry- e puxémonos a durmir coma se nos fose a vida nelo. E case nos vai, porque espertamos ó día seguiinte ás 07:00 da mañá. Cons ergueuse para cear, eu nin iso.

Ushuaia, a fin do mundo.

E espertamos ás 07:00 da mañá para tomar o autobús que partía ás 09:00 cara ó Parque Nacional Tierra del Fuego, situado 12 quilómetros ó sur de Ushuaia, no extremo sur da Cordillera de los Andes. Limita ó sur coa Canle de Beagle, e conxuga no seu territorio diferentes lagoas comunicadas entre si e co mar, e terreos montañosos ocupados por densa vexetación. Todo elo rodeado, naturalmente, por varias formacións montañosas nevadas no seu cumio.

Dentro das caminatas que oferta a organización, nós escollimos o paseo pola beira da Canle de Beagle, para adentrarnos na Bahía Lapataia, desviarnos paara visitar o Lago Roca, ou Acigami en yagán, a lingua dos Yámanas, os indios indíxenas do territorio de Tierra del Fuego, e rematar por descender ó punto onde remata a Ruta Nacional Nº3. Alí, nas augas da Bahía Lapataia, puidemos albiscar dúas toniñas, unha especie de orca pequerrechiña, que nos vacilaron ata fartarse para deixarnos sacarlles unhas fotos. Ó final foron cinco horas camiñando, para un total de máis de dez quilómetros, máis ou menos.

Canle Beagle, P.N. Tierra del Fuego.

Lago Roca ou Acigami.

Unha das dúas toniñas que puidemos observar en Bahía Lapataia.

A fin da fin do mundo.

Ás 15:00 recolleunos un microbús na fin da fin do mundo, e ás 16:00 estabamos xantando no Haush. Mercáramos un pouco de polo, e co que atopou pola cociña Cons inventou uns “espaguetis convertidos en fideoua con polo e salsa de verduras ós catro queixos. Improvisación na cociña en estado puro.

E pola noite… pola noite había cita coa tradición. Levabamos un mes na Arxentina, e nin olláramos de lonxe a unha garrafa. Era momento de poñer solución a iso. No Brasil, unha garrafa de caipirinha foi Garrafinha. Na Arxentina, unha garrafa de fernet con cola converteuse… na Che Garrafa.

A señorial Che Garrafa, elaborada a base de fernet con cola.

Dimos boa conta dela, e achegámonos a un irlandés que se atopaba a dúas cuadras do hostel. Estaba demasiado petado, e aínda por riba un tipo bastante perxudicado estivera a rompernos as bolas xa dende o momento Che Garrafa, o que nos curtou o rollo, así que a iso das 02:00 xa estabamos no leito.

O sábado era para dar unha voltiña pola cidade, pero entre que botou a chover todo o día e que estabamos preguiceiros de todo, non puxemos un pé fóra do hostel. Eu estiven co blogue todo o día, e Cons fedellando en internet. Ademáis, había que gardar forzas para o día seguinte, domingo, día de derbi.

Pero iso xa formará parte do seguinte post. Tras segui-lo partido abandonaríamos Ushuaia para emprender o camiño de voltá ó norte, con obxectivo no Calafate.

Ushuaia, a fin do mundo, capital de Tierra del Fuego, Antártida, Illas do Atlántico Sur e, como eles mesmos pregoan, das Illas Malvinas. As referencias ás citadas e polémicas illas son constantes ó longo do territorio de Tierra del Fuego, por proximidade xeográfica e por constituir unha zona estratéxica e chave ó longo da escasa duración da guerra contra Inglaterra.

Ushuaia, unha cidade pequerrecha e moi coqueta, que lembra ó pobo onde se desenvolvía a serie Doctor en Alaska, unha poboación ubicada no medio das montañas, afeita ó frío e á neve. E ó vento, o dichoso vento da Patagonia.

Quedounos mágoa de non poder facer ningunha excursión para ver pingüíns, chegamos en mala época. Outra vez será. Ou non.