A fin dun soño, o comezo dunha loita. Reflexión final, parte II.

Sábado 28 de setembro de 2.013. Instituto Oceanográfico de Vigo, Cabo Estai, San Miguel de Oia. 12:50 do mediodía. Transcorre a que a priori debería ser a miña penúltima xornada de traballo. Serao con toda seguridade, alo menos, da tempada estival. O que non ten nada de estival é precisamente a meteoroloxía do día de hoxe. Malia a temperatura máis que agradable que se respira, chove, e zoa un forte vento que pica a mar embravecida.

Pode que ese, a mala climatoloxía, sexa outro dos ingredintes que conformaron o cóctel de humor revirado co que esta mañá me erguín. O pouco costume de madrugar fixo que non pegara ollo en toda a noite, e, cando espertei, caía de sono. Quedei sen tempo, non puiden almorzar, e cheguei ó chollo cunha fame negra. Coma sempre que chove nesta cidade, o tráfico era insufrible, e din o relevo xustiño de todo.

Ondas rachando contra as rochas ós pés do Oceanográfico.

Con ese enfado, din a rolda de recoñecemento polo recinto, deixei todo preparado, e, aínda anoxado, dispúxenme a escribir este artigo. Foi entón, mentres me mergullaba nas miñas vivencias na viaxe para atopar a inspiración, cando me decatei do absurdo do meu mal humor. E para elo non tiven máis ca retrotraerme 10 meses, a aquela fronteira entre Vietnam e Laos na que quedara atrapado o meu autobús.

Sono, fame, meteoroloxía adversa, retraso sobre o horario previsto… O sono acumulado nunha madrugada comparado con tres días sen durmir. Unha mañá sen comer fronte a máis de dous días cuns poucos anacos de carne de can aos que me convidaran. Unhas pingas de nada aquí, tres días de choiva tropical daquela. E os dez minutos de retraso que tanto me indignaron hoxe, esquecendo as trinta horas que demorara naquela odisea laosiana. Puta mente humana, que a todo se afai…

Ó mesmo tempo que me asqueaba a miña estupidez, decatábame do moito que me vou ter que esforzar para ser consecuente coas experiencias vividas na viaxe. Escasos oito meses de retorno á privilexiada vida primeiromundista abondaron para facerme ver que se quero demostrar que cumprín os meus obxectivos, que a inmensa aprendizaxe á que fun sometido pode valer e vai valer para moito, vou ter que traballar ben a cabeciña.

Porque si, miñas xentiñas. Dende a máis fonda das modestias, hei de dicir que considero cumpridos os obxectivos principais cos que afrontaba a miña aventura. Teño claro que, en última instancia, haberedes de ser vós nunhas ocasións e o tempo noutras @s que emitades o xuízo final, pero polo que a min respecta, doume por máis ca satisfeito. Moito máis ca satisfeito. Vexamos:

Cando partín, a fama que me precedía de moinante profesional, case que de jedi da troula, fixo que afrontase a aventura cunha enorme responsabilidade para con esa reputación. Debía estar á altura. Pois ben: puxen a proba a noite de todos e cada un dos países que pisei. Catei, impregneime, nalgúns casos ata case que me mergullei nos licores e elixires típicos e tradicionais de todos eles. Frecuentei os antros e buratos máis canallas e indecentes da xeografía mundial. E, lóxicamente, extraín conclusións. Como me temía, a Galiza encabeza cómodamente a elite da esmorga internacional. Honra que, pola miña experiencia, compartimos coa Arxentina.

Beber licor café e fernet nun bar feito de xeo foi unha das demostracións de que este obxectivo quedou ben cumprido.

Se a etiqueta de festeiro crónico que levo enriba é de sobra coñecida, a de celtista enfermizo non é menos contundente -e menos xusta tampouco-. É por isto que, neste senso, o compromiso era dobre. Primeiro, debía levar o celtismo alén das nosas fronteiras, tan lonxe coma eu chegase. Penso que abonda dicir que, no Xapón, escoitei recitar de boca dun toquiota a aliñación do Celta do ’99 toda seguidiña, de Dutruel a Lubo Penev. E segundo, había que seguir as evolucións do equipo malia toda adversidade, sen importar cáles fosen as circunstancias. Dun xeito ou doutro, non perdín nin un só partido. Non descansei ata ver ó Celtiña en Primeira, e seguín a primeira metade do retorno á elite co sufrimento que a ocasión requería, mailo plus da distanza.

Celebración en Totoritas, canda César, do ascenso a Primeira.

Outro obxectivo primordial era o de sobrevivir un ano enteiro polo planeta adiante co orzamento destinado nun principio. Xa dende o primeiro día dinme conta de que ese ía ser un reto moi difícil de superar. Por non dicir imposible. Apertei o cinto todo o que puiden, quiteime de todo vicio posible, pasei moita famiña. Atravesei, con moita diferencia, os momentos máis complicados de toda a viaxe, chegando incluso a aceptar a inevitabilidade de ter que retornar, poñendo fin ó soño na metade do mesmo. Sorte que xurdiu un plan de rescate exterior, tantas veces aquí comentado, grazas ó cal puiden completar o proxecto. Mais, neste punto si, hei de recoñecer o fracaso no cumprimento do obxectivo. Xa sexa á hora de trazar o orzamento ou á hora de cinguirme a el, pero o caso é que fracasei. E contundentemente.

Plan de viabilidade económica activado. Insuficiente.

Outros obxectivos que me plantexei foron educar o estómago ou mellorar as miñas preocupantes eivas en materia de orientación. En canto ó primeiro, dicir que marchei da Terriña sendo un chisco repunante. Facíalle ascos a varias comidas, algunha delas incluso constituía unha vergoña para o seren galego. Un ano despois, e tras papar cans, fetos de paxaros, serpes, crocodilos ou canguros, son quén de rillar ó demo polas pernas se fai falla. E no que atinxe ó tema da orientación, saín de aquí sendo incapaz de facer un plano da miña casa. Literalmente, non podía lembrar de qué lado está ubicada cada habitación. Un ano despois, e tras camiñar por vales, montañas, glaciares, selvas e desertos, o outro día anunciaron o meu nome pola megafonía de Carrefour. E traballei alí case catro anos. Digamos, pois, que nestes obxectivos saio ó 50% de cumprimento.

Comendo cousas perfectamente descoñecidas no Xapón.

Como son coñecedor do suxo das vosas mentes, tamén farei mención aquí dos obxectivos e motivacións erótico-festivas. Suxerencias recibín de todo tipo de cara a seren plantexadas como reto. Que se había que probar con unha de cada continente, de cada raza. Incluso de cada país. Houbo ata quen me instigou a sementar o planeta de pequenos adrianciños. ¿Que se cumprín os obxectivos? Bueno, honrando á miña natureza, respostarei con outra pregunta: ¿hai alguén que estea realmente satisfeito co sexo que practica, que non queira máis? Pois iso. Non sei se estiven á altura da sona de pinantes d@s calvarienses. Xúrovos que fixen o que puiden.

Porteñas, amig@s. ¡Aaaaai, as porteñas!

Chegd@s a este punto, querid@s amig@s, lamento dicirvos que é momento de poñernos de novo seri@s. Porque do que vos vou falar a continuación é o motivo principal polo que aquel día de febreiro de 2.012 saín pola porta da miña casa. O obxectivo, que é do que estamos a falar hoxe aquí, o obxectivo capital da viaxe, da aventura, ou do soño da miña vida. Como prefirades. Algo sen o que ningunha das tres cousas tería adquirido sentido algún: a aprendizaxe. Tódolos coñecementos que ó longo daqueles 365 días fun recibindo, asimilando e arquivando coidadosamente na miña mente. Porque era consciente de que, algún día, han constituír a base do Adri do futuro. Pode que xa o fagan.

Aprender, aprender e aprender. Iso foi o que fixen ininterrompidamente, dende Recife ata Khajuraho. Con maior ou menor intensidade, de xeito máis ou menos agradable, conceptos máis difíciles ou máis doados. Pero aprender á fin e ó cabo. Algo que me debía server para reafirmarme nos meus pensamentos ou para amosarme o trabucado que estaba. Algo que me valeu para ratificarme con toda firmeza e contundencia. Para, no mellor dos sentidos, radicalizarme por completo.

Cómo non aprender. Estiven no punto de partida da revolta dos escravos. Pisei terras gauchas, guaraníes, tupís. Charrúas, yámanas, mapuches. Incas, quechuas, aymaras. Yaguas, kunas, mayas. Toda unha infinidade de culturas orixinarias latinoamericanas que me aprenderon, entre outros milleiros de cousas, a súa admirable relación coa natureza, co planeta; ou as súas sociedades baseadas na humildade, o traballo e a honestidade. A triloxía inca do uku pacha, kai pacha e hanan pacha, ou o saúdo quechua ama sua, ama qhella ama llulla (non sexas ladrón, non sexas lacazán, non sexas mentireiro).

Bolivia, o máis auténtico dos países latinoamericanos.

Na miña incursión en territorio comanche ideolóxico, descubrín as dúas facianas da icona do capitalismo. Máis aló da súa versión ociosa, que che aporta a sensación de que máis que pola porta de chegadas do aeroporto, entraches nese país pola pantalla do teu televisor, os Estados Unidos amosan a verdadeira cara dun sistema cruel, fratricida, devastador. O contraste entre a realidade que os escaparates tratan de meterlle polos ollos ó consumidor e a que ti percibes na sombra, aló onde non chegan a alumear as luces de neón, emite un fedor insoportable. Lonxe das idílicas vidas yankees que adoitamos ver na tele, existe unha realidade onde predomina unha desigualdade entre clases insufrible, que orixina unha enorme maioría social sen acceso ós servizos máis básicos.

O paseo de Hollywood, puro exemplo do embuste estadounidense.

Xa en Oceanía, aprendín que as terras que representan as antípodas do meu país natal, atópanse tamén nas antípodas de integrar unha sociedade xusta e igualitaria entre a maioría descendente dos colonos europeos e as culturas indíxenas, orixinarias do continente. O máis sangante dos casos é o dos aborixes australianos. Denostados, confinados nas capas sociais máis marxinais e discriminadas, constitúen un colectivo sen futuro e cun presente lastimoso, abocados á droga, o alcol e a delincuencia. Mellor parados saen os maoríes neocelandeses, que malia seren igualmente desterrados e obrigados a integrarse nunha cultura allea no seu propio territorio, están máis protexidos e mellor amparados polas leis da constitución kiwi, polo que a súa cultura é considerablemente máis respectada.

E para o final, quedou Asia. Terra de culturas milenarias, históricos imperios e pobos enigmáticos. A gran descoñecida. Onde todo nos é máis alleo ca en ningures. Onde Marco Polo descubriu a Ruta da Seda, e con ela a escritura oriental, o papel moeda, o Gran Canal, os tigres, o sistema postal… O que eu descubrín únicamente me valeu a min, mais aposto a que pouco menos abraiado ca o viaxante veneciano debín ficar. Comecei visitando o país das mil e unha illas, das mil e unha relixións, dos mil e un pensamentos. Todo mesturado. Todo cohesionado con tolerancia e respecto mútuo. Así percibín Indonesia.

Descubrín o pobo que outorga unha nova dimensión ós conceptos de humildade, xenerosidade, educación e civismo. De ningún deles se pode facer abuso do seu uso, ningún deles pode ser executado en exceso. Se non o fai a cultura xaponesa, quere dicir que é imposible.

Descubrín o comunismo convertido na falacia máis ferinte, aquela que fai da túa ideoloxía a do inimigo máis irreconciliable. Na China, o igualitarismo foi arrasado por unha clase alta insaciable; a loita de clases deu paso á loita de Apple contra Samsung (por exemplo); e a dictadura do proletariado foi substituída pola dictadura do mellor postor.

Máis consecuentes coa doutrina de Karl Marx son trala fronteira sur da China. Mais, sorprendentemente, non foi este descubrimento o que máis me encheu o peito. Se en Latinoamérica sentín vergoña da miña orixe europea, na Indochina non atopaba ónde agocharme. Foi neste recanto do lonxano oriente onde recibín as leccións máis duras do percorrido. Eran leccións que falaban de devastación, de poboacións enteiras exterminadas por guerras cruentas perpetradas por un occidente que aínda hoxe goza de total impunidade. Non foi doado de aprender. Únicamente el@s puideron facelo grato.

A última fase de aprendizaxe leveina a cabo na India. Unha terra que semella manterse allea ó virar do planeta, ancorada ás súas crenzas ancestrais. Crenzas que, sen dúbida, poden chegar a namorar. O que tamén é ancestral, e isto non namora precisamente, é o papel que se lle outorga á muller nesta sociedade. É este un papel residual e discriminatorio, supeditado en todo momento á vontade do home. Moito vai a haber que loitar para erradicar a pegada patriarcal deste país demencial.

Pero para iso estamos. Ese foi o motivo principal polo que me embarquei en semellante tolería. Díxeno antes de partir, e dígoo unha vez retornado. Todo canto aprendín ó longo deses doce meses, todo aquelo que me fixo ratificar no meu ideario, radicalizarme no mellor dos sentidos, tivo en todo momento un único obxectivo. Nunca deixei de enfocalo dese xeito. Non podía permitir que tan brutal ritmo de aprendizaxe me convertese no típico sabechón, nun pedante que utilice tan didáctica experiencia namáis que para se regodear ou fachendear. Non será así. Nin por asomo.

Principalmente, porque cada coñecemento que adquirín non fixo senón plantexarme novas incógnitas. Abrirme novos horizontes de pensamento, que no canto de acougar as miñas inquedanzas empurrábanme a seguir afondando no funcionamento deste planeta. Cómo darse por satisfeito, cómo mudar nun sabechón. Imposible.

Culturas a anos luz da nosa realidade. Culturas irmás, algunhas incluso coas mesmas eivas e retos por afrontar. Recunchos privilexiados, preocupados únicamente por que a súa burbulla non estoure xamáis. E inxustizas. Moitas inxustizas. Todo elo, maila base que eu xa levaba preparada da casa, o que fixo foi conformar un caldo de cultivo que hoxe medra no meu interior, e o cal aínda teño que canalizar para sacarlle o mellor rendemento posible.

Parecía case imposible, pero cumprín os obxectivos que me levaron a facer realidade o soño da miña vida. No transcurso do mesmo, cumprín os obxectivos que me marcara para realizalo conforme eu imaxinara. Mais vós sabedes que éste era simplemente un soño de transición, unha especie de preámbulo que me ha de levar ó soño principal. Os verdadeiros obxectivos están aínda por chegar. E son, con anos-luz de diferencia, os máis difíciles de cumprir.

Nesta vida xogo cun dado de mil caras, e só unha delas concede a vitoria. Mais hai dúas lecturas positivas. Unha é que esa cara xa saíu dúas veces. A outra, que nunca vou deixar de tirar o dado. Porque xamáis me habería perdoar a min mesmo non adicar o resto da miña existencia a loitar polo dereito de todas as persoas sobre as que escribín neste blogue a vivir nun mundo máis xusto. Así será. E vós que o veredes.

466/64. Adéus a outro revolucionario.

Hoxe é un día triste para @s que decidimos escoller o camiño da loita, da rebelión e a insubmisión. Porque marchou un dos máis grandes referentes, eses que tanto escasean hoxe en día, que xamáis existiu de revolta, de persistencia, de dignidade, de fraternidade, de reconciliación.

É un día duro de sobrelevar porque ademáis de ter que afrontar a escuridade que deixou o apagar de tan intensa luz, teremos que escoitar cómo a todo tipo de indecentes se lles enche o pozo negro que teñen por boca, laiándose da perda do que el@s tratarán de amosar como unha icona baleira, que adicou a súa vida simplemente a sementar a paz entre brancos e negros.

Farano mentres veneran a unha merda de constitución, que el@s mesm@s vulneran impunemente, por exemplo, aprobando leis para pechar na cadea a tod@ aquel que loite polos seus dereitos e contra a opresión. Igual que lle aconteceu a Mandela.

Que non nos enganen. Porc@s feixistas, lavade a puta boca antes de falar de Madiba. Madiba foi moito máis, qué digo foi, É moito máis ca un mero pacifista. Promoveu a paz e a reconciliación, claro que si. Mais despois de gañar unha loita contra o apartheid que levou por diante non poucos milleiros de vidas. Madiba é a icona dunha loita histórica. Da eterna loita dunha inmensa maioría esmagada polo poder e a falla de escrúpulos dunha minoría detestable.

Acariñei o ideal dunha sociedade ceibe e democrática na que tódalas persoas vivían con igualdade de oportunidades. É un ideal polo que agardo vivir e ver realizado. Mais, se é preciso, é un ideal polo que estou disposto a morrer.

Deica sempre, Madiba. Prometemos manter sempre firme e limpo o teu recordo.

A fin dun soño, o comezo dunha loita. Reflexión final, parte I

Domingo 23 de xuño de 2.013. Instituto Oceaongráfico de Vigo, Cabo Estai, San Miguel de Oia. 15:25 do serán. É o meu primeiro día de chollo en case ano e medio. Carlos, o meu xefe na empresa de seguridade para a que veño traballando últimamente, lembrouse de min un verán máis para cubrir vacacións. Adoitaba facelo no Hospital Xeral, este ano tocou neste formidable emprazamento.

Inicio unha rolda periférica. Pega o sol, zoa un vento feble. Boto unha ollada ó meu redor. Está entreaberta a porta da pranta de cultivos, onde ensaian coas especies que medran en cautividade. Fóra, xentes xacen tomando o sol nas calas máis achegadas, pescan deténdose en calquera saínte. No horizonte asoman as Illas Cíes. Imperiais. Lucindo coa fachenda do que se sabe a xoia da coroa dun prodixio natural.

Solpor sobre a Ría de Vigo dende o miña posición no Oceanográfico.

Pecho os ollos. O arrecendo é intenso, salgado, fresco. Cada bocanada de aire penetra e enche o peito coma só a brisa mariña pode facer. Ó lonxe albíscase algunha cacharela. É 23 de xuño, noite de meigas, trasnos e meigallos. Percibo a miña Terra con total plenitude, mediante todos e cada un dos cinco sentidos. Haberá lúa chea. A máis grande do ano. Súper lúa, que lle chaman. Resúltame imposible non voltar a vista atrás para lembrar a última súper lúa que presenciei. Aquela lúa imposible, colosal, que emerxeu ás miñas costas no medio do chileno deserto do Atacama. Nun lugar chamado O Val da Lúa.

A súper lúa do Val da Lúa.

Eran tempos nos que os astros me sorrían. E facíano literalmente. Non só no meu pensamento. Mesmo no meu ollar ficaban de xeito perenne a súper lúa do Atacama, a Cruz do Sur, os ceos perfectos da Patagonia, do Estreito de Magallanes, do Salar de Uyuni. Hoxe, aínda que dende a distancia, a relación segue a ser estreita e cordial. Hoxe, véspera de San Xoan. Preludio da lúa máis grande do ano. Día 146 dende a miña volta.

Xa voaron máis de catro meses. Atrás quedou a chegada a Madrid, con Mary e Mar agardando en Barajas. Achegábame á Galiza e a Galiza achegábase a min. Proba delo foi o menú íntegramente do País elaborado por Mary, ou as posteriores aparicións estelares de Davi, Manu e Paula, Iria, Keka…

Degustando o LK que Mary me tiña preparado á chegada a Madrid.

Atrás quedou tamén o multitudinario recibimento na estación de buses en Vigo. A miña sobriña correndo hacia min dende o colo da miña nai. Iriña chorando tras dunha columna cun bombo que non podía con ela. Bandeiras, cartaces, botellas de licor café. Facianas de xente á que quero abordándome por todas partes. E eu en permanente estado de desorientación. Inesquecible.

Pequena mostra do pifostio que se me montou á miña chegada á estación de buses en Vigo.

Naquel estado de desorientación mantívenme durante os dous primeiros meses. O corpo na casa e a cabeza en todas partes. O ritmo de vida era case que máis frenético que o da propia viaxe. Co campamento base sempre sito no Calvario, sucedíanse os reencontros. Diferentes grupos de xente, diferentes persoas de diferente importancia na miña vida. As mesmas preguntas, as mesmas lembranzas. ¿Qué fue lo que más te gustó? ¿Cuánto tiempo te llevó?

Non me importaba. Para min non eran lembranzas. A miña mente seguía alí, con aqueles pensamentos. Non había que facer memoria para respostar. Tan só había que sinalar. Entrevistas e reportaxes no periódico, na radio, na televisión. ¿Cómo te arreglaste con los idiomas? ¿Qué tal las comidas? E a miña cabeciña seguía sen regresar.

Mais todo nesta vida ten un comezo e un final. Especialmente algo tan volátil coma a volta a casa de alguén que sempre estivo aí. A frecuencia dos reencontros foi acougando ós poucos. E con ela, o meu ritmo de vida. ¿Cómo hacías para dormir? ¿Dónde están las tías más buenas? O ton das miñas respostas mudara sensiblemente con respecto ó dos primeiros días. Tiña un pouso máis reflexivo, máis meditado. Unha nostalxia case morriñenta foille gañando terreo ó entusiasmo e á euforia coas que contestaba á miña chegada. Xa aterrara a última parte de min que faltaba por chegar. Corpo e mente, por mal que se leven, volven formar parte dun único ser. Agora ela tamén sabe que todo nesta vida ten un comezo e un final.

Festa de benvida no baixo da casa de Juantxo e Iria.

E aquí me atopo agora, no meu posto de traballo unha véspera de San Xoan. Ollando de esguello ó mapamundi que serve de alfombrilla ó teclado do ordenador. Non enfoco un punto en concreto. Tan só trazo coa vista unha e outra vez un roteiro que comeza no Brasil e remata na India. Porque xa todo voltou á normalidade. Esperto na cama e sei ónde estou. Xa non preciso ese minuto ou minutos de reflexión para ubicarme en continente, país e cidade. Cando cruzo a rúa xa só miro nun sentido. Non me entran dúbidas de cál será o lado da estrada polo que conducirán aquí.

Paseando pola cidade xa nada aprendo. Nada é novo, nada me sorprende. Encaro un canto e sei con toda seguridade qué é o que me agarda ó remate da viraxe. Non teño aquela sensación de descubrir algo a cada paso que daba. Cada metro avanzado outorgáballe ós meus ollos unha instantánea que non observaran na vida. Entro nos locais e sei quén vai estar detrás da barra. Detrás, diante, apoiado nela e na cabina do pinchadiscos. Fágolles o comentario de sempre, sei qué me van responder. Na infinidade de recantos deste planeta que tiven o privilexio de descubrir quedou a impagable experiencia de non coñecer a ninguén en ningures, a marabillosa obriga de ter que descifrar a personalidade de cada ser humano que atopaba no camiño, xa que todos e cada un deles, en maior ou menor medida, ían ter o seu peso específico no desenvolvemento final da aventura.

Asshole team no Salar de Uyuni.

E é que chegou o momento da última reflexión. Este artigo, o que servirá de peche deste blogue, ten o propósito de representar asímesmo a análise definitiva, a valoración final do que foi a experiencia máis inesquecible que xamáis vivín. O soño da miña vida. De aí que o último que mencionara antes de anunciar a fin do blogue fose a xente que coñecín. É por iso polo que deixei esa porta aberta, para a partires dela seguir fiando. Porque estou seguro de que se quero valorar a Volta ó Mundo coma un todo, debo comezar por aí. Pola que considero parte máis excepcional dentro dunha vivencia única. O aspecto que máis me calou dentro dun proceso de aprendizaxe bestial.

Carol e Julián no Magandhi Hostel, Buenos Aires.

As xentes que coñecín. Todo tipo de culturas, razas, etnias, relixións. Diferentes xeitos de actuar e de reaccionar. Formas de comunicarse radicalmente distintas, algunhas ata opostas. A constante algueirada brasileira, a paixón desatada arxentina, o orgullo propio boliviano, a ardente calor colombiana. A sorprendente diversidade indonesia, o perfecto civismo xaponés, o rabudo carácter chinés, a inasequible fachenda vietnamita. Todos eles son evidentes feitos diferenciais. Selos de identidade, características que fan de cada cultura un pobo único, que o fan ser recoñecible e lles permiten ás súas xentes sentirse especiais, representativas de algo propio. Mais existe un elemento en común entre todas elas.

Europe Team en Cusco.

Eu percibín, máis ben desfrutei intensamente dunha cualidade que une indistintamente a todas e cada unha das culturas coas que convivín ó longo e largo do planeta: a xenerosidade. No minuto 1 do día 1 da miña aventura, detrás da primeira porta na que petei había unha perfecta descoñecida que, sen cuestionarme nada nin pedirme nada a cambio, ofreceume a súa casa e facilitoume un prato de comida, unha ducha e unha cama ata a fin da miña estadía na súa cidade.

Pame, Taty, Lisa, Richard… Chegaba a Recife, comezaba a aprendizaxe.

Aquela descoñecida, Pamela, abriume a primeira porta. E con ela, os ollos ante un mundo no que non remataba de confiar e que a base de actos fraternais fixo que nin tan sequera me voltase a plantexar nunca máis dar un só paso atrás no cumprimento dos meus obxectivos. Porque sempre haberá alguén ó meu carón no que poida confiar.

Arthur en Samaipata, Bolivia, unha das persoas das que máis aprendín ó longo da viaxe.

Tras desa primeira porta que se me abriu en Recife, abríuseme outra de igual xeito en Salvador, e en Florianópolis catei a xenerosidade ó estilo galego: ademáis de cama, comida e ducha, ofrecemos troula ata matarte por esgotamento.

Raquel, unha picheleira no Brasil.

Na procura da miña historia por terras arxentinas transportáronme de balde ó longo de 3.300 quilómetros. Foron cinco días de convivencia na estrada con personaxes entrañables, divertidos, sabios. Dunha humanidade abrumadora. Cada un levoume o tramo que puido, con algúns mesmo durmín na súa pousada ou na cabina do seu camión. De todos extraín aprendizaxes impagables.

Nelson e Beatriz, os primeiros en recollernos.

“Oso”, un dos personaxes máis peculiares que xamáis coñecín.

Dani, con quen rematou a ruta.

Máis dun milleiro de veces comentei neste blogue o especial da miña conexión coas xentes da Arxentina. As miñas andainas canda el@s ó longo do globo así o testemuñan. Martín en Río, Sebas en Buenos Aires, Vale en Mar del Plata, Ely e Gonza en El Calafate, Esteban en Bariloche, Darío en Cusco, Natalia en San Pedro, Pablo en Medellín, o equipo de Bali, Dani en Cheng Du, Eli e Lucas en Vietnam… O pleno implica a demasiada xente como para ser atribuído ó azar. A explicación é outra. Eu chámolle irmandade galego-arxentina.

Pablo, o bostero co que rachei Medellín.

Á miña chegada a Chile acolléronme no seno dunha familia da que abonda dicir que en poucos lugares na miña vida me fixeron sentir tan querido. Para elo non precisaron máis ca seis días dende o intre que me coñeceron. Xa por aquel entón, e con pouco máis de dous meses de viaxe transcorridos, o corazón comezaba a dar síntomas de saturación ante tanta mostra de amor desinteresado. A ferida causada ó partir daquela casa en Valdivia arrastreina o resto da aventura. Hoxe aínda segue aberta.

Gilda e Cata. Xa tiña familia en Chile.

A sinxeleza e o altruísmo cos que en Bolivia e Perú se afanaban en instruírme nas culturas quechua ou aymara, e o agarimo e cercanía extraordinarias coas que se me tratou en Colombia serviron de despedida dun subcontinente, Sudamérica, que me deixou marcado de por vida. Percorrer estes últimos territorios canda dous grupos de foráne@s da calidade humana dos que tiven a sorte de formar parte tampouco me evoca pouca fascinación.

No deserto Siloli canda Bre, Simon, Maz e compaña.

Máis de mil veces foron mentad@s neste blogue xentes coma Athur, o coquiño xermano ó servizo da fraternidade, Judith e Natalie, dúas toliñas adictas a compartir, Ida, unha cativa devoradora de países, Regi, a idealista cun mundo na súa mochila, Dayana, o amor repartido entre Colombia e New York… Mil veces os mencionei porque mil veces me veñen á cabeza ó cabo do día. Imposible esquecer tan ricas convivencias.

Helene, no refuxio de animais de Samaipata.

Nun México de mentira coñecín mexican@s tan pur@s coma o tequila que bebín. Con Michel a conexión foi tal que os gobernos galego e mexicano seguen a día de hoxe a manter unha estreita colaboración para evitar que se preduza un, por outra parte, inminente reencontro. Non os culpo.

Canda Mich en Cancún. Así nolas gastabamos.

Xa en Norteamérica, territorio a priori, pensaba eu, pouco propicio para actos de excesiva xenerosidade, topei de fuciños con Fernando. O seu xeito de meternos na súa casa nada máis coñecernos e de dárnolo absolutamente todo sen nós pedirlle absolutamente nada aínda me produce arrepíos agora mesmo. Cando se botaba enriba a metade da Volta ó Mundo o meu corazón xa non sabía qué pensar e a miña cabeza non sabía qué sentir. ¿Ou era ó revés? Non o creo.

O do Tío Fernando foi un caso difícil de explicar.

En Nova Zelandia tamén me meteron nunha casa sen eu pedilo e sen eles pedir nada a cambio. Os días canda Meritxell e Ramón foron días de conversas de loitas, días da nosa propia loita por continuar cos nosos soños nun país tan pouco apto para soñadores, días de risas, de compartir proxectos, de deseñar outros novos… Días, en definitiva, que remataron por supor outros moitos días para recuperarse da despedida destas dúas persoas absolutamente sensacionais.

Meri e Ramonet. Auckland, Nova Zelandia.

Tamén nas antípodas, e aínda que recibindo un trato moito máis frío e distante, en Sydney tamén me convidaron a vivir de balde ó longo de once días, que non é precisamente pouco. Foi, ademáis, o preludio da etapa asiática. Seguramente a causa da enorme e sempre notoria barreira idiomática, desta etapa polo leste máis lonxano as persoas a destacar de xeito específico supoñen un número considerablemente inferior en comparación coa etapa occidental.

Nembargantes, xentes coma Raffaele en Xava, todo un exemplo de motivación, ou Juliette e Amandine no camiño a Bali, as francesiñas moinantas, servíronme de importante apoio nos meus difíciles primeiros pasos polo outro vello continente.

Cómo esquecer, do mesmo xeito, ós meus anfitrións no Xapón, grazas ós cales coñecín moito mellor a unha cultura tan cálida, tan xenerosa, tan humilde, tan perfecta que parece incríble que lles resulten tan alleos os nosos bicos e apertas. Eu liaríame a eles todo o día con estas xentes. Ou cómo esquecer, por favor, o señor que percorreu 60 quilómetros en sentido contrario ó seu destino para deixarme no punto exacto dende onde observar o monte Fuji.

Kouji e Tomo. Pura risa, todo xenerosidade.

Pan en Cheg Du, a chinesiña cativeira que me prendeu máis que os pandas, Tom e Baptiste en Kun Ming, os alsacianos cos que alcancei o estrelato da noite chinesa, ou Kels en Ha Noi, a moza coa que mantiven o idilio máis peliculeiro da miña vida, son outros claros exemplos de persoas que máis aló dos usos e costumes dunha cultura en xeral, aportaron cousas significativas, importantísimas de cara á miña vivencia.

Neste último senso, no eido dos pobos que, en contraposición ás persoas que quixen subliñar a título individual, enriqueceron a miña ialma dun xeito colectivo no continente asiático, ademáis dos que xa signifiquei aquí de forma recorrente con anterioridade, quero destacar a indonesi@s e indochin@s.

@s primeir@s por aquela fascianción inocente coa que me ollaban, esa incredulidade coa que analisaban cada un dos meus acenos ou movementos. Faise inverosímil, gratifica sobre maneira que nun mundo tan grotescamente globalizado coma o que habitamos, aínda quede xente que valore as nosas diferencias dun xeito tan entrañable e construtivo coma esta xente fai.

No que atinxe a vietnamitas, camboxan@s e laosian@s, o que máis me chegou, entre outras moitas cousas, foi esa capacidade para deixar a un lado as dolorosísimas lembranzas dun pasado inmediato no que o mundo occidental castigou con atrocidade e con saña esta marabillosa cultura, para amosarse ante nós cunha hospitalidade abraiante. Cunha ansia de intercambio cultural, de enriquecemento mutuo que non me cabe na cabeza.

Xa para rematar, lembrarme de Soni e Moni. Sería nefasto pola miña parte facer un repaso polas persoas que máis pegada deixaron en min ó longo da miña viaxe sen determe a comentar o que estas dúas rapaciñas indias me aprenderon. E o que me aprenderon é moi doado de dicir, nomear ou escribir. Mais é imposible de calibrar e de explicar. E é que, Soni e Moni, Moni e Soni, simplemente, abríronme os ollos ante a realidade dun país, o seu, realidade ésta que é perfectamente extrapolable ó mundo no que vivimos.

Así de sinxelo. E aí o deixo. Porque o intento de explicación desta derradeira reflexión que veño de debullar non pertence a esta publicación. O carácter da mesma ten mellor cabida no artigo que debo publicar deseguido. Neste debía cinguirme á análise da xente que coñecín. Algo sobre o que sería quén de botar o resto da miña existencia escribindo, falando, incluso cantando ou berrando ós catro ventos. Mais coido que o correcto de cara a este blogue é tratar de resumilo, e iso veño de facer. Non sei se o acadei, moito me temo que non. Iso é algo que haberedes de xulgar vós.

Isto foi todo, relativamente, nesta reflexión final no tocante á xente, o que, repito xa por última vez, considero o aspecto máis destacado, didáctico e enriquecedor da miña Volta ó Mundo. Na vindeira entrega, os meus obxectivos.

Cando o odio se convirte na única saída

Hoxe a xenreira vive instalada no meu peito. Acendeu onte, e preferín agardar un día para plasmar o meu sentir nun anaco de papel. Mala cousa fixen. Onte alumeaba, hoxe queima. Non sei en qué medida conseguirei transmitir a rabia que sinto nestas verbas. Se o tremer do meu pulso fose un indicador, asegúrovos que moita. Veremos qué sae.

Desta volta a nova pinga que colmou o novo vaso foron unhas imaxes que con estupor puiden ver onte tanto en informativos coma en prensa escrita. Nelas, unha panda de pijos bastardos, que deberon atopar tempo entre o último tiro de cocaína na proa do iate de papá e a primeira felación do día ó cabalo de carreiras de mamá, mofábanse dun señor, afectado polas preferentes, que con motivo da declaración ante o xuíz de María Dolores de Cos-Pedal polo caso Bárcenas, protestaba xunto c@s seus compañeir@s de escrache e pedía a dimisión da número 2 do Partido Podre.

Nuevas Generaciones do Partido Popular, fanse chamar. ¿Nuevas Generaciones de qué? Con sumo gusto respóndovos eu: novas xeracións de lixo. Novas xeracións da calaña máis desprezable que poida concebir a especie humana. Sobriños de Rajoy, o meirande inepto que xamáis deu o mundo da política, mais a quen non lle treme o pulso á hora de afogar a milleiros de familias para tentar satisfacer a sede insaciable da súa estirpe, unha estirpe de corruptos malnacidos podres de cartos manchados co sangue do proletariado.

Fillos de Aznar, outro ser abominable, éste con aires de “ser superior”, coma el mesmo se autoproclamou, un ser superior co único don de apoiar e sumarse á causa da matanza do xigante que masacra ó pequeno para encher o depósito de gasolina, ou o de botar a semente da crise que hoxe nos está a soterrar a tod@s nós.

Netos de Fraga, fascista redomado e orgulloso de selo, ministro e voceiro do réxime franquista, responsable de milleiros de encadeamentos, exilios e execucións de xente que non pensaba coma el, e responsable tamén da matanza en 1.976 de cinco obreiros refuxiados na igrexa de San Francisco de Asís en Gasteiz.

Bisnetos de Francisco Franco, un dos peores xenocidas da historia, asasino de seres humanos, de dereitos e de liberdades; de inocentes, de razóns e de culturas; de familias, de soños e de pensamentos. Exterminador de calquera valor que axude a progresar un país, propulsor de calquera medida que someta a unha sociedade e semente nela o pánico e a submisión.

Tataranetos de Miguel Primo de Rivera e bisnetos asímesmo de José Antonio Primo de Rivera, golpista e líder do directorio militar fascista que gobernou no período dictatorial previo á Segunda República o pai, e fundador da Falange Española e “mártir” do bando nacional na Guerra Civil o fillo.

Éses sodes vós, Nuevas Generaciones. Un fato de babecos neonazis ós que todo lles veu dado na vida, que non teñen nin puta idea do que significa suar para gañar o pan. Necios, sociópatas incapaces de empatizar con alguén que está a sufrir ante as inxustizas sistémicas. Sucios niñatos desalmados, aínda vos mofades deles.

O voso pútrido partido de noxentos fachas róuballe os aforros vilmente a xentiñas que xuntaran os cartos coa suor da súa fronte. Toda unha vida traballando honestamente. Milleiros deles tiveron que emigrar deixando atrás a súa terra, a súa familia, a súa vida, ante a ameaza de ser executados por non compartir a vosa execrable ideoloxía. Fuxindo de vós, porcos asasinos. Lonxe de amosar un mínimo atisbo de arrepentimento ou humanidade, ollades para eles con ese sorriso cínico, soberbio, deleznable.

Ride mentres poidades, fillos da grandísima puta. A vosa estulticia é tal que sodes incapaces mesmo de cheirar a vosa propia merda, na que vós soíños vos ides soterrando e que xa vos chega polo pescozo.

Estades espertando algo que nunca nas vosas dexeneradas vidas ides poder enfrontar. Mentres vós vos regodeades no voso fango, o pobo esperta. Cada traballador/a que deixades na rúa, a vosa fin achégase un chisco. Cada parad@ á que lle negades o acceso á sanidade pública, a conta atrás rebaixa un novo díxito. Cada familia que deixades sen pan é un paso máis hacia a vosa aniquilación. Podedes seguir coa vosa orxía de ruindades e tropelías. Cando esteamos list@s farémovolo saber. Non faremos coma vós, malditos covardes. Poderedes agocharvos nos vosos castelos, pazos, palacios ou palacetes. Somos maioría esmagante, e habémosvos esmagar. Non quedará pedra sobre pedra.

É certo que aínda queda unha posibilidade de virar a situación pola vía pacífica. Mais todo o rencor que estades a sementar non fai máis que alonxar as dúas posturas. A ponte a tender cada vez queda máis xusta. É o que pasa cando o odio se convirte na única saída. Vós quixéstelo así, feixistas malparidos. Como xa se escoita nas rúas:

Os teus asasinos, a nosa xenreira. Os nosos mortos, a nosa semente.

Non nos humillaredes nunca máis

Son intres nos que o País chora. Amig@s e familiares lamentan as súas perdas. Máis adiante coñeceremos os nomes d@s falecid@s. Porémoslle faciana a cada unha das vítimas. Verán a luz historias desgarradoras. Mais cando comecemos de novo a camiñar (en pé puxémonos no intre exacto no que envorcou o primeiro vagón), non podemos nin debemos caer na autocompaixón.

Ó día seguinte á traxedia chamábame un amigo maño para interesarse polo acontecido. “Galicia está gafada”, comentábame. Incorrecto. Cada día somos máis @s que vemos causas e motivos ben esclarecedores máis aló do gafe ou o infortunio. Cada vez son menos @s que reaccionan con resignación e aceptan como algo inevitable as catástrofes que cada pouco azoutan dramática e case sistemáticamente a nosa terra.

Non. Non foi casualidade que en menos de dez anos dous petroleiros afundisen diante das nosas costas e as asolagasen baixo dun manto de petróleo, no que foi no seu día o peor desastre natural dende a catástrofe nuclear de Chernobyl. Non foi casualidade que en 2.006 unha vaga de incendios arrasase os nosos montes e que en 2.012 as lapas devorasen as Fragas do Eume.

E non. Non foi casualidade que o primeiro accidente mortal dende que existe a Alta Velocidade Española se convertise no segundo con máis vítimas da historia ferroviaria do Estado. Un ano e medio despois da chegada do AVE á Galiza. Vinteún anos despois da inauguración do primeiro tramo de Alta Velocidade entre Sevilla e Madrid.

Por suposto que non. Isto nada ten que ver con gafes nin con meigas. Todo é moito máis sinxelo. Os mesmos que decidiron afastar o Prestige da costa para que o combustible anegara ata o máis mínimo recuncho do noso litoral, e que nos mentían asegurando que nada acontecía mentres o chapapote nos chegaba polos xeonllos, son os que co seu nulo investimento en prevención de incendios forestais conseguen que a Galiza, ano tras ano, lidere as cifras de incendios no Estado español (sobre o 50% do total, segundo Greenpeace).

E, cómo non, son os mesmos que hoxe tentan utilizar como cabeza de turco ó maquinista do Alvia que a véspera do Día da Patria descarrilaba en Angrois cobrándose a vida de 80 persoas, cando resulta evidente que as deficiencias nas infraestruturas tanto da vía coma do comboio son, cando menos, co-causantes do sinistro. Un ano e medio despois da chegada do AVE á Galiza. Vinteún anos despois da inauguración do primeiro tramo de Alta Velocidade entre Sevilla e Madrid.

Se non nos afunden, quéimannos. E se non, fannos descarrilar. Pero é que non só é iso. Soterran a educación e a sanidade públicas. Atacan con rabia e ferocidade a nosa cultura, a nosa identidade. Deixan morrer o sector naval. Afogan o sector leiteiro. Exterminan as nosas caixas de aforros e privatizan os nosos bancos. Róubannos os nosos aforros con total alevosía. E, por se fose pouco, utilizan os cartos públicos, os nosos cartos, con fins corruptos e lucrativos mentres se escarallan de risa nas nosas putas caras.

Con semellante panorama, cabería preguntarse: ¿ata cándo? A resposta é ben sinxela: ata que nós queiramos. Nós, a clase traballadora, a maioría social, somos @s únic@s e principais perxudicad@s polas ruindades e vilezas destes desaprensivos. E, que non vos caiba a menor dúbida, somos @s únic@s que podemos pararlles os pés.

A fórmula, alo menos na súa vertinte teórica, tampouco reviste demasiada dificultade. Debemos unirnos nun frente cívico revolucionario, e vogar tod@s na mesma dirección. Coller as diferencias que nos separan entre nós, comparalas coas diferencias que nos separan con eles, e poñernos a traballar en pos do grande proxecto en común.

A aplicación práctica desta fórmula debería ser a parte complicada do proceso. Mais non para nós. O pobo galego xa ten demostrado sobradamente que cando se une é quen de acadar calquera cousa. Sen ir máis lonxe (que tamén poderiamos), os paus descomunais que ven sufrindo a nosa sociedade nos últimos anos supoñen a proba máis inequívoca do carácter loitador e solidario das nosas xentes.

Deste xeito, @s mesm@s que recollían o chapapote das nosas praias coas súas propias mans, @s que cos seus monos de traballo conformaban mareas brancas máis inmensas aínda que a negra que tinguía a nosa costa, son @s que cos utensilios máis rudimentarios, cos medios máis enxebres, apagaron as lapas que convertían o verde dos nosos montes en gris cinza.

E, cómo non, son @s mesm@s que non dubidaron nin un instante en lanzarse a socorrer ós afectad@s do accidente ferroviario de Angrois, unha vez máis, con material improvisado que desta volta facía as veces de mantas, panos ou padiolas. E @s mesm@s que minutos despois da chamada das autoridades, ateigaban os centros de transfusión de sangue de todo o País, ata tal punto de chegar a colapsalos.

Médicos de vacacións, persoal sanitario en paro, bombeiros en folga achegáronse a centros de saúde e ó lugar do sinistro para prestar os seus servizos. Todos eles deixaron a un lado as súas loitas persoais, esqueceron o trato vexatorio que están a recibir por parte dos desalmados que nos gobernan e puxéronse a traballar en pos do grande proxecto común.

Levamos séculos caídos en desgraza. Mais non son séculos de infortunio, gafe ou mal agoiro. Son séculos de opresión, discriminación e marxinación. Séculos de humillación. Xa abondou. É o noso momento. Coma reza o noso himno,

Os tempos son chegados

dos bardos das idades,

que as vosas vaguedades

 cumprido fin terán.

Pois onde quer, xigante

 a nosa voz pregoa

a redenzón da boa

Nazón de Breogán.

Ou, se non queredes poñervos tan solemnes, lembrarei aquelo que versa unha preciosa canción de Luar Na Lubre, “Memoria Da Noite”, precisamente con motivo da catástrofe do Prestige:

… que na túa memoria xa non hai volta atrás,

non nos humillaredes nunca máis.

Que así sexa.

Varanasi e Khajuraho. Morte e sexo baixo o prisma do misticismo indio.

Xoves 7 de febreiro. Varanasi, provincia de Uttar Pradesh. Son sobor das 14:00 da tardiña. Os catro, María, Tatín e máis no-los dous, tirámonos fotos na azotea do Shiva Guest House. Coa cidade ós nosos pés, e o río Ganxes ós pés da cidade. Rodeados, case sitiados por unha morea de monos que chimpan de edificio en edificio. Eramos felices. Viñamos de instalarnos os catro xuntos nunha habitación daquel albergue que pintaba xenial e, sobre todo, viñamos de poñer punto final á odisea que nos trouxera a Varanasi.

Varanasi dende a azotea do Shiva Guest House.

Todo comezara o serán do día anterior, cando perdimos o tren que dende Agra debía levarnos a Mathura, localidade dende onde debiamos desprazarnos definitivamente a Varanasi. Os paneis de toda a estación indicaban que o noso tren estaba a piques de chegar pola plataforma número 8. Mais éste chegou pola 7. Así de sinxelo. Coma reza o slogan que promociona o turismo do país: incredible India.

Tivemos que pagar 1000 rupias -algo menos de 15€- por un taxi que nos levase á estación de Mathura. Os nosos billetes dicían que o tren Mathura – Varanasi saía ás 22:00 da noite. Os paneis da estación, ás 21:30. Xa eran as 21:30. Corrimos coma tolos hacia unha plataforma número 9 que aparentemente non existía. Pero que moi incredible India. Atopamos a ponte que levaba á nosa plataforma, e unha vez alí, acougamos grazas a unha mensaxe por megafonía que anunciaba un retraso de media hora no noso tren. Ó final a media hora converteuse en dúas.

Pasamos a noite os catro nun vagón azoutado por correntes de aire xeado que chegaban por todas partes. Imposible pegar ollo. Finalmente, e con outra hora e media de retraso de propina, arribamos á estación de Varanasi contra o mediodía. Amosámoslle ó conductor dun rickshaw -o tuk tuk indio- o nome do albergue onde queriamos hospedarnos, con enderezo e sinalización no mapa incluídos. Dixo que sabía ónde estaba. Levounos onde lle deu a puta gana.

Tren a Varanasi, xa polo día.

Discutimos con el, pagámoslle un prezo simbólico, e puxémonos a buscar o noso albergue pola nosa conta. Estaba completo. O mesmo que os catro mil seguintes nos que preguntamos. Cando xa cundía o desánimo, María e máis eu atopamos o Shiva Guest House. Odisea rematada. Os nosos niveis de felicidade aumentaban vertixinosamente. Acadaron o cumio cando subimos á azotea. A imaxe de Varanasi deitada sobre o Ganxes enfeitizounos. Nin os berros dos monos pelexando entre eles nos sacaban do estado de hipnose. Aquelo prometía.

Ó día seguinte erguímonos ben cedo para presenciar a alborada sobre o Ganxes. Achegámonos ó río e montamos nun bote para iniciar o percorrido. Varanasi é unha das tres cidades sagradas do hinduísmo. Vive, alo menos esta zona da localidade, por e para o Ganxes. A actividade é frenética dende primeirísima hora da mañá. Ó longo da beira do río descenden diversos tramos de escadas que comunican a cidade co percorrido do Ganxes. Cada espazo comprendido entre treito e treito de escadas é denominado ghat. Na meirande parte deles desenvólvense escenas da vida cotiá.

Albor sobre o río Ganxes.

Homes espidos frotan as súas cabeleiras con xabón mentres toman o primeiro baño do día. Mulleres axeonlladas baten a roupa contra a pedra cunha violencia sorprendente. Comerciantes van montando paseniño os postos dos seus negocios. E as vacas, cómo non, campan ás súas anchas.

Pero tamén hai ghats particulares. Estes ghats están ocupados por enormes feixes de leña amoreada. A madeira rodea un espazo no que sempre hai prendidos cinco ou sete focos de lume. Son ghats crematorios. O conductor do bote coméntanos que as incineracións lévanse a cabo durante as 24 horas do día. 365 días ó ano.

Os cadáveres chegan dende tódolos puntos do país. Unha vez rematado o proceso de cremación, que leva unhas tres horas, as cinzas son arroxadas ó río. Todo agás o corazón dos homes e a cadeira das mulleres. As partes máis fortes de cada un dos sexos son arrastrados ó fondo do río atados a unha pedra.

Malia que todo o mundo incinera ós seus mortos, existe separación por castas. Os finados das clases máis altas son situados máis arriba nas escadas do crematorio. E máis perto así do lume sagrado, ubicado nun recinto pechado onde, segundo varios locais, leva aceso ininterrompidamente dende hai 3.500 anos.

Mais parece ser que non todo o mundo pode ser incinerado. Existen cinco excepcións. Non pasan polo crematorio as mulleres embarazadas, nen@s menores de 15 anos, os homes sagrados -aqueles que son quén de comunicarse cos deuses-, e todo tipo de animais. Estes casos son levados ó medio do río e alí son afundidos no fondo do mesmo atados a unha pedra.

Ó medio do río son levados tamén os que faleceron a causa da picada dunha cobra. Mais éstes déixanse aboiando enriba dunha balsa e abandónonse á vontade da corrente. O motivo, segundo nos explicaron, é que a cobra é animal sagrado, e a súa picada non mata ata que transcorre un mes. Realmente estimulante a volta en bote polo río Ganxes.

Polo serán achegámonos a asistir á cerimonia que cada día se celebra en honra ó río Ganxes. Nativos e visitantes amoréanse ateigando os dous ghats principais, tanto dende terra coma dende o río, a bordo de centos de botes. O bicherío estábame a acribillar, non comprendía demasiado o transcorrer do acto e tiña moito por escribir, así que optei por retornar ó albergue.

Cerimonia na honra do Ganxes.

Ó cabo dun par de horas chegou o resto do equipo. Viñan entusiasmados, as súas facianas eran de fascinación. Contáronme que viñan de coñecer a unha nena que os deixara tocados. Chamábase Moni, e no resto da xornada non deixaron de falar dela cun ton de euforia que me descolocou. Falareivos dela un chisquiño máis adiante, a propósito do intre no que eu a coñecín.

Ó día seguinte, sábado, decidimos pasarnos á outra beira do río para visitar o Museo dos Maharaja. Os Maraxás eran os nobles da sociedade india que rexían os preto de 600 principados nos que se dividía o país cando éste se independizou do Reino Unido a mediados do século XX. E o museo dos Maraxás de Varanasi mostra parte do seu patrimonio

Os primeiros corredores logo de entrar expoñen automóbiles antiquísimos, carruaxes decoradas en prata e as cadeiras que se lles colocan ós elefantes para montalos. Todo elo cunha ornamentación do máis luxosa. O material do museo é interesante. Mais estamos na India. Os vehículos están cubertos por unha capa de pó que nin deixa adiviñar de qué cor son. Os corredores do antigo palacio presentan un estado lamentable, cheo de furados e suciedade. Mágoa de non estar permitido tirar fotos. Dese xeito poderiades comprobar que non esaxero ó afirmar que aquelo seméllase moito máis a un desguace que a un museo.

Fachada exterior do Museo Maharaja, o único que se conserva con decencia.

Seguimos percorrendo as estancias do museo asustados do estado de mantemento. Pasamos a sala de armas, e entramos nunha estancia que trata de recrear o mesmo escenario na época dos Maraxás. Pode que non trate de recrealo. Polo nivel de suciedade que cubre todo, seguramente ninguén tocase nada do mobiliario dende que o último dos propietarios deixara aquela habitación. O pó tingue todo dun marrón monótono. O retrato dun maraxá loce cunha fenda no seu cristal, reparada con cinta de embalar.

Entrada do museo.

Facemos o camiño de volta pola beira do Ganxes. Son 5 quilómetros que percorremos sorteando bostas humanas e animais, ata chegar á zona de ghats. Chegamos á hora na que dá comezo a cerimonia diaria na honra do Ganxes. Ese é o intre do día que aproveita Moni, a rapaza que eles coñeceran o día anterior, para vender postais ós turistas. A idea era localizala para cear con ela. Como así foi. Atopámola e, canda Lena, unha moza rusa que xa a coñecía anos atrás, dirixímonos a un restaurante nepalí. Unha vez alí tamén se sumaron o irmán menor de Moni e máis un amigo seu.

Qué dicirvos sobre esta mociña. Moni ten 15 anos. Non é preciso máis que o saúdo para decatarte de que estás ante unha persoa especial.

Moni, con Tatín e María.

Xa non vou entrar na cantidade de idiomas que manexa nin do nivel co que o fai. Tampouco na súa enorme madurez, impropia da súa idade. Digamos que é lóxico tras unha vida pelexando o pan na rúa. O de Moni vai máis aló. A súa presencia é dunha intensidade brutal. Posúe unha forza, unha enerxía inauditas. Está por enriba nosa en tódolos rexistros. Se estamos de carallada ela vacílanos a tod@s. Se nos poñemos serios, cálanos a boca con calquera reflexión. Con calquera sentencia, lapidaria. Ela leva a batuta do encontro en todo momento. Está afeita a elo. A súa mente concédelle ese privilexio. Nun intre da cea no que tod@s falabamos en ton distendido, Moni sementou o silencio cunha pregunta que lle espetou a María. Directa. Seca. Sen vacilar.

-“María: ¿pensas que estou en idade de casar?”

Tod@s viramos procurando a súa faciana. A ollada era profunda e denotaba preocupación. Estaba a piques de explicarnos a súa situación. A pregunta era retórica. Moni está en idade de casar. De feito, xa ten dous candidatos asignados polos seus pais. Ela aborrece a ambolosdóus. Non ten outra saída. Non ten papeis, non está rexistrada no censo. Casar é o único xeito de contar para o goberno e aspirar así a acceder a un posto de traballo máis aló da venda de estampiñas. Mais tod@s sabemos cómo é a vida dunha muller casada na India nestas capas da sociedade.

Non é xusto. Non é xusto que os designios do planeta sexan rexidos por perfectos inútiles corruptos cunha bosta disecada no canto de corazón, e pola contra unha persoa co espírito, cunha mente do calibre do que posúe esta moza estea engaiolada na cadea dunha sociedade que a condena ou ben a exercer de muller floreiro o resto da súa vida, ou ben a renunciar ó matrimonio, deshonrando así ós seus pais, que non a recoñecerían como filla, para seguir vendendo postais ata a fin dos seus días.

Tod@s baixamos a cabeza. Ollamos ó chan para atopar coa vista as nosas ialmas. Moni decátase, e de contado érguese da mesa e comeza a bailar e a cantar. O seu propósito non era entristecernos. Só quería facernos reflexionar. Quen máis e quen menos contén as bágoas como pode. Sorrisos de fascinación debúllanse nas nosas facianas.

Ó remate da cea chegan intres de despedida. Desta volta os que se desmarcan do noso camiño son María e Tatín. Fotógrafa e torneiro parten hacia o Nepal. Pouca xente tan auténtica coñecín na miña vida coma estes dous. Non hai matices no que din nin no que sinten. A súa transparencia é extraordinaria. A súa simpatía, inmensa. Son incalculables a cuantía e calidade das risas que botei con eles os 9 días que gozamos da súa compaña. De verdade que o gozamos. Toda a sorte do mundo para vós, rapaces.

Ó chegar ó hostel despois de tantas emocións, a continuación era o Celta – Valencia. Partido pelexado ata o final, mais un Valencia superior na segunda metade levou os 3 puntos na última xogada do partido. A situación agrávase. Aínda estamos moi vivos. Toca seguir pelexando tod@s xunt@s.

O domingo chegaron Christian e Laura. Con eles dimos un novo paseo por Varanasi. É éste un plan que non cansa. Camiñar pola beira do Ganxes sempre depara escenas peculiares, únicas. Enriba dos ghats as rúas son estreitísimas. O chan, empedrado, debuxa trazos laberínticos, flanqueados por vivendas de cores alegres.

Pero o máis atractivo é percorrer a beira do río. Un home fai soar a flauta diante dunha cesta de cobras nun patético intento de interpretar o número do encantador de serpes. A cada canto que viras aparece de cara unha vaca, que pasean sen restriccións por onde lles peta.

Xente moldeando as bostas con forma de tortas, que son empregadas como combustible para as cremacións. Nenos e non tan nenos xogando ó cricket aquí e acolá, en calquera recuncho que lles ofreza espazo abondo.

Os homes sagrados, cubertos de cinza de pés a cabeza, emerxen das súas tendas de campaña para murmuriar algo dende o seu estado de alta dopaxe por opio, e tentan chamar a nosa atención con inanimados acenos coas mans.

Monos acróbatas surcan o aire por enriba das nosas cabezas, desprazándose de vivenda en vivenda, de poste en poste, de cable en cable. Cada minuto alguén sae ó noso paso para ofrecernos un paseo en bote, a súa tenda de telas -todas son a única que vende pezas de seda 100%- ou drogas do máis variado.

Por último, ó caer a noite, Christian e máis eu fixemos unha incursión nun ghat crematorio da man dun tipo que nos explicou máis a fondo o proceder das incineracións. Para a cea voltamos a xuntarnos con Lena e Moni, para que ésta enchese tamén os corazóns de Laura e Christian. Non fallou.

Ó día seguinte era tempo de poñer rumbo a Khajuraho. Despedímonos de Chisrtian e Laura. A derradeira despedida da viaxe. Ó final semella que o corazón aguantou. Había sitio para tod@s.

Laura e Christian.

A hora prevista de chegada a Khajuraho eran as 05:00 da mañá. Chegamos ás 12:00 do mediodía. Por nada en concreto. Déixaste cinco minutiños por aquí, entreteste uns segundos por acolá, e ó final xúntaste con 7 horas de retraso. Aloxámonos no Yogi Guest House.

Khajuraho.

Khajuraho é a vila que acolle os que son coñecidos como Templos do Kamasutra. A relación das construccións co libro hindú sobre o sexo non pasa de ser unha teoría sen probar. Son un total de 22, divididos nos complexos oeste, leste e sur. O mércores achegámonos ó complexo oeste, o que congrega os templos máis representativos.

Os Templos de Khajuraho foron construídos por orde da dinastía Chandella, entre os anos 950 e 1.050. Supoñen o meirande conxunto de templos hinduístas do país, e están considerados Patrimonio da Humanidade.

O complexo oeste conta con 8 templos. Kandariya Mahadeva, o meirande de todos; Matangesvara, que coa súa decoradísima escada de acceso segue a supoñer un lugar de culto; Lakshama, adicado ó deus Vishnú.

Na mesma plataforma comparten espazo Visvanatha, coas súas torres de altura descendente e os seus teitos ricamente decorados, e Nandi, que alberga no seu interior ó touro do mesmo nome e que serve de montura ó deus Shivá.

Por último temos os templos de Chitragupta, no interior do cal observamos unha escultura de Surya, o deus do sol; Devi Jagadambi e o pequeno Varaha, que contén a estátua dun porco bravo, a encarnación do deus Vishnú.

Todos eles contan cunha decoración extraordinaria. Sen lugar a dúbidas, a máis traballada que vin na miña vida. As figuras que decoran os templos de Khajuraho representan, por exemplo, xentes bailando. A sensación de movemento está logradísima, e o nivel de detalle é abraiante.

Nas fachadas dos templos tamén teñen cabida os animais, predominando cabalos e elefantes. A maior escala, e preferentemente no interior dos templos, aparecen as imaxes dos deuses e das deusas, @s cales distingo pola súa apariencia metade humá metade animal.

Mais o que máis abunda son as escenas eróticas. As representacións de parellas adicándose a labouras amatorias son secuencias que se repiten en tódolos templos. Adoptan todo tipo de posturas, proceden a todo tipo de prácticas. Nin os animais safan de ser mancillados.

Fabulosos os Templos de Khajuraho. Ó día seguinte, xoves 14 de febreiro, puxemos rumbo a Nova Deli, dende onde debemos coller o avión de volta a casa. E aquí me atopo hoxe, venres, escribindo na recepción do hotel Maharani Palace, onde pasamos a noite, o que será o derradeiro artigo da viaxe como tal.

Mais xa haberá tempo de reflexionar sobre a fin da viaxe. Agora é tempo de darlle á India a despedida que merece. O impacto da chegada foi duro. O impacto que me fixo mudar a miña percepción tamén. Tamén o é o impacto que me provoca marchar dela de xeito prematuro, a mágoa que me queda ficar sen tempo para desfrutala en plenitude.

Así pois, o que queda claro é que a India, sobor de tódalas cousas, é un país impactante. Para o bo e para o malo. E un fantástico punto e final da nosa Volta ó Mundo.

Isto foi todo. En pouco máis de 48 horas estarei canda tod@s vós. Antes toca a previa de Madrid, que non será calquera cousa. En canto ó blogue, despídome ata vindeiras reflexións. Grazas por seguirme. De verdade que foi un pracer.

Nova Deli e Agra. India, un mundo aparte.

Sábado 2 de febreiro. Aterramos no aeroporto de Nova Deli contra a noitiña, tras facer escala en Hong Kong. Xa escurecera por completo. Saímos da terminal e afrontamos a realidade india. Faciámolo enchidiños de consellos, advertencias e recomendacións. Os centos de visitantes deste país que nos cruzamos no camiño consideraron imprescindible alertarnos. Uns fixérano con entusiasmo, xa que a súa experiencia fora magnífica. Outros con recelo, aínda afectados, xa que a súa visita se convertera nun pesadelo. A nosa mente estaba preparada para calquera cousa.

Os principais apuntes referíanse á suciedade e caos reinante, así como ás constantes tentativas de estafa por parte de calquera cidadán, máis aló do posto que desempeñe ou do negocio ó que se adique.

Montamos nun taxi para achegarnos ó enderezo do hostel ó que lle botaramos o ollo por internet. Os dous apuntes principais anteriormente mencionados fixéronse patentes de inmediato. Transcorridos uns minutos de traxecto, o conductor comezou a deter o vehículo para falar con varias persoas. Estaba en plena actuación, e a súa interpretación deixaba bastante que desexar. Alegando unha suposta feira local, lamentou non poder achegarnos ó noso destino, e tentou encomendarnos a unha oficina de turismo claramente ilegal para que eles nos facilitasen nova hospedaxe. Non caímos. Pagámoslle ó taxista a metade do acordado e procuramos habitación pola nosa conta.

Nova Deli. Para gustos hai cores.

E en tal procura evidenciamos a outra advertencia na que tódolos nosos conselleiros coincidían. Nova Deli presenta a faciana dunha cidade que acaba de sufrir as consecuencias dun tsunami. Beirarrúas levantadas e cubertas de lama. Lixo acumulado en tódolos recunchos alcanzando alturas abraiantes. Edificios, novos e antigos, soterrados baixo dunha espesa capa de pó, e salpicados dun estraño pero noxento fluído por aquel entón descoñecido para nós. Quixen pensar que a escuridade, pode que ata o cansanzo estaban a condicionar a miña impresión. Instalámonos no Cama Guest House. Foi aquí onde me enterei, xa que non puidera seguilo de ningunha das maneiras, da derrota do Celta en Pamplona, nun partido desastroso dos nosos rapaces. Os resultados non acompañan e o xogo tamén comeza a abandonarnos. A situación complícase. Hai que seguir apoiando.

Logo de non pegar ollo a causa dunha serie de variados, constantes, estridentes e surrealistas ruídos pola noite, amencimos coa intención de busca-lo xeito de abandonar aquela cidade e o destino para elo. A noite anterior quixera atrubuír á falta de luz a miña impresión sobre Deli. Polo día, o tráfico tanto de peóns coma sobre rodas faise insufrible por caótico e masificado. O ruído multiplícase por mil, e a suciedade simplemente se fai máis visible. Satisfeitos, aínda que sen telas todas connosco tras merca-los billetes de tren para Agra ó rexidor dunha oficina turística que semellaba non ternos estafado, dimos unha volta por Nova Deli.

O caos é perfecto. As motocicletas circulan por rúas nas que os peóns caben con dificultade. Os cláxons, contínuos, sobrepóñense uns ós outros, coma retándose a ver cál soa máis alto. Xentes ciscadas no chan ateigan as rúas mendigando, ennegrecidas por unha suciedade insoportable. Completamos o xiro a unha estructura circular que acolle un complexo comercial, e metímonos nun parque. Éste, de tamaño considerable, só conta cun acceso, custodiado por militares e un arco detector de metais. O fluxo de xente é constante. Os pitidos do arco tamén. Ninguén se detén. Dentro, o patrimonio a custodiar son un par de xardíns e unha fonte cuspindo chorros de auga. E lixo. Cantidades inverosímiles de lixo.

Xente, motos… caos por todas partes.

O luns de mañá, billetes en man, que resultaron ser verdadeiros, montamos no tren que nos había levar á cidade de Agra, sede do mausoleo máis coñecido do mundo: o Taj Mahal. Por recomendación de Vane e Marcos, con quen tiñamos pensado xuntarnos antes de que a odisea do visado deixase en dúas semanas a nosa xira india, aloxámonos no Saniya Palace. O prezo era bo, as habitacións amplas e limpas, algo isto último moi a valorar no país no que nos atopabamos, e a azotea era unha xoia. Contaba cun restaurante onde degustar a riquísima cociña india, e permitía o desfrute dunhas privilexiadas vistas ó Taj Mahal. Foi no Saniya onde xuntamos o que previsiblemente será o último equipo do que sexamos parte na Volta ó Mundo. Na azotea coñecimos primeiro a María e Tatín, unha parella navarra ela e zaragozano el; e máis tarde a Marcos e Manu, dous compañeiros de viaxe que concertaran o seu encontro por internet para a ocasión, mallorquín o primeiro e xiennense o segundo.

María e Tatín.

Marcos.

Manu.

Trala excelente conexión na azotea saímos a cear por Agra adiante. Logo da cea chegou a cervexa, e con ela unha nova tentativa de calote por parte dos indios, variando os prezos da oferta inicial á hora de cobrar. De camiño ó hostel unímonos á celebración dunha voda na rúa. Bailamos ó son das notas que emitía un equipo de música co que xa lles gustaría ós de Metallica contar para os seus directos, e en presenza do noivo, engalanado e a lombos dun cabalo branco, o cabalo branco de Agra.

O martes mercamos os billetes para o que sería a continuación do noso roteiro: Varanasi. María e Tatín seguían canda nós, Manu e Marcos desviábanse do noso camiño. Pero aínda nos quedaban un par de xornadas xuntos, e a primeira delas investímola en visitar Fatehpur Sikri. Situada 37 quilómetros ó suroeste de Agra, Fatehpur Sikri é unha cidade que data do século XVI. Na actualidade consérvanse treitos da muralla, e as dúas construccións principais: a Mesquita e mailo Palacio Imperial.

Arco de acceso á Mesquita.

Á primeira accédese pasando baixo unha impoñente porta en forma de arco inmenso, conectado ós soportais que dan forma ó cuadrilátero da Mesquita. Dentro do patio, feita de mármore branco en contraste co vermello da arenisca do resto da mesquita, e ubicada contra a dereita, atópase a tomba de Salim Chishki, o xeque que profetizou ó emperador do momento a construcción do complexo.

Tomba de Shalim Chishki.

De alí trasladámonos ó Palacio Imperial. Non entramos debido ó prezo da entrada e á hora que era. Fatehpur Sikri estaba a piques de pechar as súas portas. Toda a visita fixémola en compaña de dúas persoíñas moi especiais. Tan especiais que fixeron que mudase o meu xeito de percibir a India.

O Palacio Imperial fotografiado dende fóra.

Camiñando hacia a cidade, entre os innumerables “guías” que nos ofreceron os seus servizos, achegáronsenos dous meniños. Ambolosdóus de dez anos. El foise cara adiante co resto da expedición. Ela, Soni, fixo o percorrido ó meu carón.

Soni e maiilo seu irmán.

Con dez aniños falaba un inglés case perfecto. Sabía o italiano, castelán e francés precisos para facer a visita guiada a Fatehpur Sikri, e tiña nocións de ruso e alemán. A súa madurez era pasmante. A súa lóxica, esmagante. Era coma dialogar cunha muller de trinta anos. Tan só o seu corpiño cativeiro delataba a súa verdadeira idade. A idade dunha nena de primaria. Mais Soni nunca pisara a escola. Non o fará xamáis. Foi entón, e só entón, cando se abriu a miña mente. Nese preciso intre comecei a comprender a realidade india.

Unha realidade que pode e debe resultar obvia. Mais hai ocasións nas que as árbores non che permiten ver o bosque. A miña indignación ante tanta suciedade, ruído e intentos de timo impedíame decatarme de que iso é ó que está condenada a meirande parte desta sociedade. As rúas da India están ateigadas de vidas coma a de Soni. Xentes de mentes espertas que dende que naceron non coñecen outra saída que non sexa vender souvenirs, timar ou mendigar.

A ollada de Soni é a dunha persoa adulta. A vida obrigouna a madurar con precocidade. Mais nela aínda se albisca a inocencia da nena que é. Cando corre tralo seu irmán para devolverlle a falcatruada que a fixera rabiar. Cando ri con calquera parvada que lle deslizo. Soni non naceu para timar turistas. Seguramente ningún indio o faga. Mais o inxusto do mundo no que vivimos non deixa moita alternativa. Deixamos atrás a Soni e ó seu irmán. Despídense de nós mentres a nosa furgoneta se alonxa. Cos seus sorrisos agradécenme os cartos que lles din. Co meu pensamento agradézolles a lección que me deron.

O mércores pegámonos un madrugón ben interesante. Había que ver o albor sobre o Taj Mahal. Mais o esforzo foi en balde. Cando entramos no recinto unha espesísima brétema non permitía ver máis aló de dous palmos. Amolados, os seis fúmonos achegando a tan impresionante construcción, ata que topamos de fuciños con ela. Dende debaixo da porta de acceso ó seu interior non se apreciaba a cúpula. Dimos un par de voltas polas instalacións do complexo pregando que a néboa rematase por erguer. E así foi.

O magnífico Taj Mahal.

Cando a visibilidade foi suficiente, ante nós presentouse maxestuosa unha das Novas Sete Marabillas do Mundo. É unha construcción perfectamente simétrica. Cada unha das súas caras é idéntica ás outras. Non existe diferencia algunha, observes dende onde observes. Fabricado en mármore, pertence ó estilo mogol, mistura das arquitecturas islámica, persa, india e turca. Para a súa construcción, que levou 30 anos e para a que foron precisos 20.000 obreiros, pediuse consello a artistas de Italia e Persia sobre a súa decoración.

O Taj Mahal data do século XVII, e é un mausoleo ó amor. Foi ordeado construír polo emperador Shah Jahan. Trala morte da súa esposa Mumtaz Mahal mentres daba a luz ó seu decimocuarto fillo, o emperador viuse sumido nunha espiral de dor, e con tan magnífico mausoleo quixo ofrecerlle o palacio e a coroa que non tivo en vida.

Porta pola que se accede ó complexo.

Ó pouco de terse rematado a obra, o emperador caeu enfermo. Esta circunstancia foi aproveitada polo seu fillo Aurangzeb para derrocalo. Ordeou o seu arresto no Forte de Agra, dende onde se di que Shah Jahan observaba tódolos días o Taj Mahal ata a súa morte.

Cando ésta se produciu, Aurangzeb soterrou o corpo do seu pai ó carón do da súa esposa, rachando así coa perfecta simetría do mausoleo. Non me deades as grazas por unha nova lección gratuíta de historia -e neste caso tamén de arte- coa que vos agasallo. Dádellas ó folleto que sobre o turismo de Agra me entregaron no hostel.

O equipo ó completo co mausoleo de fondo.

Ó saír do Taj Mahal e rematar de xantar, puxemos rumbo ó Forte de Agra. Correcto, onde foi feito prisioneiro o emperador Shah Jahan. Polo camiño topamos con Christian e Laura, unha parelliña que se coñecera en Inglaterra e que levaba xa un ano fóra da casa, seis meses aforrando cartos en Australia e outros seis percorrendo o sueste asiático.

Non me deixaron metela no recinto, pero a miña estreleira non quedou sen conquista-lo Taj Mahal.

El, ilerdense, tiña unha enerxía formidable. A súa alegría confundía ós indios que constantemente tratan de vender calquera tipo de produto ou servizo, que o daban por imposible. E a súa simpatía conquistoume por completo, co cal non dubidei en facelo o meu compañeiro de pallasadas o tempo que botamos xuntos.

O Forte de Agra.

Ela, malagueña, era un amor. Coitadiña e educada, era a administradora económica da parella. Baixo dunha profunda capa de tenrura e agarimo agochábase unha estricta negociadora cun carácter extraordinario, que saía á superficie cando tiña que facelo.

No Forte de Agra con Laura, de costas, e máis Christian, coa sudadeira verde.

Cando chegamos ó Forte eramos un equipo de oito. Pouco durou o octeto -se é que existe esta palabra-, xa que Manu e Marcos debían continuar o seu camiño. E pouco durou asimesmo o sexteto -desta si que estou seguro-, xa que Tatín, María e máis no-los dous debiamos seguir o noso hacia Varanasi.

Emprazamos o reencontro con Laura e Chris á cidade da beira do Ganxes. Puxémonos en marcha. Agra quedaba atrás. E con ela, a miña limitada perspectiva da India. Todo grazas á maxistral lección que me deu unha rapaciña de dez anos, de inmensa beleza e ollada de muller. A falta de dez días para rematar a Volta ó Mundo, aínda me sorprende cánto podo aprender e quén mo pode ensinar. Ogallá non rematara nunca.

Kuala Lumpur, volta a Bangkok e revolta a Kuala Lumpur. Unha páxina en branco.

Venres 4 de xaneiro de 2.013. Coma diría Amaya Montero: vouche escribir o artigo máis lamentable do mundo. Bueno, ela diría o máis bonito, pero facer faría o máis lamentable, e iso será o que faga eu tamén. Unha vez avisad@s, comezo.

Tras botar o día enteiro en Kota Bharu, cidade fronteiriza con Tailandia e pertencente a territorio malaio, partimos hacia Kuala Lumpur ás 21:00 do serán. Á capital malaia chegamos ás 05:00 da madrugada. É éste un horario inmellorable para procurar aloxamento. Ninguén na rúa a quén preguntar, nos hostels que están abertos toca espertar ó tipo de recepción, e hai que negociar para que non che cobren a noite que aínda está a transcorrer. A isto había que engadir nesta ocasión unha cortina de choiva coma só no trópico sabe caer.

Ante tales circunstancias rematamos por meternos no Merdeka, o primeiro no que nos ofreceron un prezo convincente. O que xa non resultou tan convincente foron as instalacións. A falta dun mes para completar a Volta enteira, o Merdeka meteuse de cheo na loita por se proclamar o aloxamento máis ruín que pisamos polo mundo adiante. Facendo honra ó seu escatolóxico nome, sábanas, mantas e cortinas tiñan máis furados que un queixo gruyer, as almofadas máis merda que o pao dun galiñeiro, un caldeiro e unha billa de auga fría substituían á ducha, e o mellor de todo: o interruptor da luz, fóra da habitación. Ante semellante panorama, ó espertar a mediodía comezamos a procura para mudarnos a un sitio onde as cascudas non superasen en tamañó ós ratos, os ratos ás hienas e as hienas a Jabba the Hutt. O elixido foi o Cosmopolitan.

Malaisia dándonos a benvida.

Instalámonos na nosa nova hospedaxe, e puxemos rumbo á embaixada india en Kuala Lumpur. Pero antes de falar do que alí aconteceu, que ten tela, quero trasladarvos o pouco que puiden percibir do pobo malaio. Para comezar, unha sorpresa do máis agradable. Os idiomas malaio e indonesio son moi semellantes, polo cal puiden poñer en práctica as catro trapalladas que aprendera en Indonesia e que tanta graza lles facía ós seus habitantes que lles dixera.

E ésa é outra novidade coa que nos deleitou Malaisia e que nos fixo ben felices. O reino malaio é oficialmente musulmán, e coma en todo territorio habitado por este pobo, as súas xentes son quentes e acolledoras, e o mesmo que nos atoparamos en Indonesia, reaccionan con enorme entusiasmo cando lles dás unha mínima mostra de interés pola súa cultura.

Pero estaba a piques de comentarvos o acontecido no “Alto Comisionado Indio en Kuala Lumpur”, que así se fai chamar a representación india na capital malaia. Recoñezo que debimos interpretar a toma de contacto pouco menos que coma unha declaración de intencións. Namáis entrar pola porta, mandáronnos de volta. Había que completar o formulario do visado, e o único xeito de facelo é por internet, e despois imprimilo. Non, non existe ningunha copia xa impresa para cubrir directamente. E non, non se pode cubrir nun dos mil ordenadores dos que alí dentro dispoñen.

Ó saír do ciber e tamén da tenda fotográfica, xa que o formulario require fotos de 2 x 2 pulgadas, formato único do visado indio, voltamos ó Alto Comisionado. De novo duramos ben pouco dentro. Mais desta vez o motivo polo que nos chimparon para fóra era bastante máis preocupante. Por algunha razón que ninguén nos explicou e que en primeira instancia resulta noxentamente absurda, non se lles concede o visado ós turistas que o solicitan dende Malaisia. E punto. Os residentes non teñen problema. Tampouco se lle poñen atrancos ós turistas noutros países. Pero parece ser que o ser turista en Malaisia convírteche nun auténtico indesexable, unha especie de apestado. Dixéronnos que a nosa única posibilidade era desprazarnos a Bangkok, e tramitar o tema dende alí.

O amo e señor do hostel Cosmopolitan é este adorable oso panda encarnado no corpo dun gatete mórbido.

E chegados a este punto, ¿qué vos parece se vos conto algunha brincadeira sobre Chuck Norris? Como por exemplo aquela que di que a Morte unha vez tivo unha experiencia cercana a Chuck Norris; ou aqueloutra que afirma que cando Graham Bell inventou o teléfono tiña tres chamadas perdidas de Chuck Norris.

Ou se preferides podemos abrir un debate sobre a orixe do universo. ¿Por qué non darlle unha volta máis á eterna confrontación entre creacionismo e evolucionismo ou darwinismo? A min persoalmente ningunha das dúas teorías me resulta demasiado convincente. Comecemos pola primeira, o creacionismo:

Os creacionistas sosteñen que Deus creou o mundo en seis días.  O primeiro día creou os ceos, a terra o día e a noite; o segundo o firmamento; o terceiro meteuse cos océanos, árbores e verduras varias; o cuarto espetou o sol no día e a lúa na noite, e o quinto paxaros e peixes. Viron a luz entón Catanha e Beckham, gaivota e faneca.

Por último, antes de deitarse a descansar, o sexto día púxose cos animais terrestres. É de supoñer que cos sobrantes de tódalas especies anteriores, para non desaproveitar material, creou o ornitorrinco. Obviamente tamén deu vida ó home, e da costela déste fabricou á muller. Xa ves, e logo critican a Marilyn Manson cando din que se quitou unha costela para facerse felacións a si mesmo. Polo menos el é autosuficiente.

Dende aquí, a modo de reproche, lembrarlle a Deus que hai que coidar os detalles. Non pode ser que algo a todas luces prescindible, e que antes ou despois vai resultar letalmente danado como o fígado estea protexido por toda unha caixa torácica, con seis costelas, un esternón e a virxe santísima; e pola contra, algo dunha importancia capital e unha tremenda delicadeza como os testículos só poida defenderse das agresións dun hostil mundo exterior cunha ridícula capa de pel engurrada, que aínda por enriba ás veces os suxeita con firmeza, pero outras déixaos pendurar dun xeito que quita a respiración.

Pero vaiamos co evolucionismo, que tamén ten o seu aquel. Este pensamento afirma que o universo xurdiu hai 13.700 millóns de anos, cando unha partícula do tamaño dun átomo, nunha fracción de segundo adquiriu un tamaño superior a unha galaxia. Enchendo o papo dese xeito, que deixaría baleira a despensa da avoa máis fartureira, non lle quedaba outra que rebentar, e cando o fixo formáronse as estrelas, que foron as seguintes en petar. Polo universo expándense hidróxeno, helio, touciño, grelos, garbanzos, chourizo de cebola, orella e demáis materias que deron orixe a un cocido que foi chamado planetas.

No noso, 4.500 millóns de anos atrás, non había auga. Mais, nalgo que @s galeg@s chamariamos un pequeno chaparrón, botou a chover un millón de anos seguidos. Daquela o sistema de sumidoiros non era moi eficiente, e claro, houbo inundacións. E formáronse os océanos. Neles xurdiu o osíxeno, que subiu á superficie dando lugar á atmosfera e creando as condicións axeitadas para concebir a vida. A partires de aí, o home pasa da auga ás pólas das árbores, e de aí a pulular pola superficie da terra, primeiro para poboala nos seus catro puntos cardinais e despois para escarallala toda. O peixe que lle indicou o camiño de saída da auga ó primeiro home que catou a superficie aínda debe estar tirándose das escamas.

O caso é que esta teoría tampouco explica a escasa protección da que gozan os meus collóns, así que tampouco lle concedo o máis mínimo crédito.

Chegad@s a este punto, @s pouc@s que aínda seguides a ler este artigo estaredes preguntándovos ou ben por qué se me dá por escribir despois de tomar a aspirina con calimocho, ou ben por qué diantres estou a divagar de xeito tan esaxerado. Pois ben. O motivo é que se non quero que o artigo sobre Malaisia sexa de dous párrafos, teño que meterlle palla. E é que os desgrazados da embaixada india estiveron a darnos longas nada menos que ata o día 20, cando decidimos dalo por imposible e conseguir o visado en Bangkok.

Entrada das Covas de Batu, en Kuala Lumpur.

Non puidemos movernos de Kuala Lumpur en todo o infructuoso proceso de toma e daca que mantivemos co Alto Comisionado Indio. Tamén é certo que as visitas ó mesmo só se producían de mañá. Tiñamos toda a tarde para lanzarnos a coñecer os non demasiados encantos que ofrece a capital malaia, mais ó clásico “xa iremos mañá” uniuse o lamentable estado físico no que nos atopamos. Tralos primeiros síntomas de febleza detectados na China, non levantamos cabeza. A Indochina percorrímola co depósito na reserva. En Tailandia remolcáronnos Richi e compaña. Mais en Malaisia quedamos varados.

Non foi ata os tres derradeiros días de estancia en Kuala Lumpur, cando nos mudamos ó Backpackers Inn, que nos dignamos a visitar algo da cidade. Fixémolo arrastrados por Carles e Alberto. Coñecímolos o día mesmo que nos mudamos de hostel. Eran dous amigos de Reus, o primeiro traballaba en Alemaña e o segundo en Bangkok, os dous para a mesma empresa de automoción.

Covas de Batu.

Carles era un mochileiro mozo pero experimentado. Tiña unha chea de quilómetros e destinos na súa mochila, e falaba das fascinantes aventuras que neles viviu cunha naturalidade abraiante. Alberto, inxenioso e vacilón, era un amante dos deportes. Madridista ata a médula, encantáballe encarnar o papel de fanático cavernario, e facíao de xeito xenialmente simpático. Como comentaba, foi con eles dous canda quen fixemos a nosa única expedición: as Covas de Batu. Trátase dunha serie de templos hinduistas localizados no interior dunhas fermosas covas, presididas por unha impoñente figura dourada dunha deidade hindú.

Entre no-los dous, Carles. Alberto é o segundo pola dereita.

Tampouco dá para moito máis o tema. Era o sábado 19 de xaneiro. Ó día seguinte partiamos hacia Bangkok. Resignados. Coas orellas gachas. Mais antes de pasar coa fabulosa volta a Tailandia, falemos de fútbol. Neste período de desidia entre as capitais malaia e tailandesa, o Celta xogou cinco partidos. Impuxémonos ó Fachadolid de xeito claro e merecido; caímos na volta dos oitavos de Copa no Bernabéu nun partido onde ademáis da nefasta imaxe ofrecida a peor nova foi a perda de Huguiño para todo o que resta de tampada; arrastrámonos nun choque lamentable en Cornellá ante un Español que nos gañou empregando os recursos máis básicos, perdoámoslle a vida unha vez máis ó Malaga na Rosaleda, arrincando un escaso e insuficiente punto, e safamos outro de milagre contra a Real en Vigo, xogando medio partido con dez. Este último envite presencieino xa en Bangkok.

Foi, como digo, o día 21 cando chegamos novamente a Bangkok. Unha vez máis, coa noite enriba. Tras preguntar nun cento de recepcións, acolléronnos no Sitdhi, case que por mágoa. Tampouco era esta unha hospedaxe que copara as nosas expectativas, así que ó día seguinte mudámonos ó Roof Guesthouse. Foi esa mesma mañá cando nos garantimos a nosa presenza na India, arranxando e deixando pago o noso visado. Finalmente. Tras un tedioso e desesperante cúmulo de despropósitos que nos levou a recurtar dúas semanas da nosa estancia na India, en principio establecida nun mes. Celebrámolo lacazaneando ata o día 31, ata que nos deron os pasaportes co dichoso visado indio estampado neles. Os últimos 9 días, nun dos cales quedamos con Alberto para tomarlle unhas chiquitas, pasámolos no Wild Orchid Ville.

Templo á beira do río Chao Phraya.

O derradeiro día de xaneiro aterramos en Kuala Lumpur. O segundo de febreiro estabamos a despegar hacia Nova Deli. Tan só restan dúas semanas de viaxe. Afrontamos os derradeiros quince días do soño das nosas vidas. Os depósitos de forzas seguen baleiros. Non importa. Voltaremos a imprimirlle á nosa aventura o ritmo infernal dos dez meses e medio anteriores ó período de letargo malaio. Sacaremos as forzas de algures. Das promesas que deixamos na Galiza. Das lembranzas que colleitamos nos 22 países percorridos. Dunha Cruz do Sur que xa só sentimos ó lonxe dende hai tres meses.

Solicito as vosas desculpas polo indecente deste artigo. Prometo compensalo cos que veñen sobre a India. E prométovolo a tod@s, creacionistas e evolucionistas.

Kuala Lumpur, coas Torres Petronas de fondo.

Tailandia. De paseo pola Ibiza de Asia.

Sábado 22 de decembro. Co corpo moído polo reenganche da noite anterior, prantámonos en Bangkok ás 20:30 do serán. Con catro horas e media de retraso e tras mudar de bus e minibús un cento de veces. E faciámolo acompañados dunha parella de amigos que coñecera nunha destas mudanzas. Tratábase de Fernando e Carmen. Oscense el e pamplonica ela, estaban no comezo dunha aventura prácticamente idéntica á nosa, unha volta ó mundo dun ano cun trazado inverso pero moi semellante.

Ela, como ben indica o seu documento de identidade, era cercana e independente. Brava. Falaba da viaxe que ten por diante coma cando eu falaba de sacar a pasear ó can antes de comezar a miña. E iso que nunca tiven can. El, e non vou esaxerar en absoluto no dato que aportarei deseguido, era o meirande bebedor que xamáis coñecín. Datos estatísticos aportados por el ó longo dun botellón argumentan o titular. E xa se sabe que nunca se minte nun botellón. Viranos visitar a Vigo. Quen queira, que o poña a proba.

O domingo 23 era día sinalado no almanaque. Como ameazara na nosa despedida en Los Angeles e como confirmara escasas datas atrás, Richi uníase de novo a no-los dous na causa de percorrer o mundo baixo o título de emisarios do Calvario. Pero é que iso non era todo. Chegaba con reforzos. Canda el apuntárase ó periplo tailandés Santi, outro vigués, bonachón e curtido en mil batallas. Cun afinado gusto polo humor absurdo, o que fixo del o complemento perfecto para mudar en trío o dueto de máquinas de cuspir idioteces que habitualmente conformamos Richi e máis eu.

Santi, con pose intelectual.

E canda Santi apuntárase ó periplo tailandés Ale, un uruguaio, inxenioso e que escasamente entrado na trintena xa levaba vivido nos catro recantos do planeta. Cun refinadísimo sentido do humor, adaptable tamén ó absurdo, o que fixo del o complemento perfecto para mudar en cuarteto o trío que viñamos de conformar Santi, Richi e máis eu.

Alejandro, o charrúa que resultou ser unha fichaxe estelar.

Chegaron contra o mediodía. Xantamos, e dimos unha mínima volta pola cidade canda Carmen e Fernando. Cando caeu a noite, saímos os sete a tomar unhas cuncas. Rematámola sos Fernando e máis eu. O resto, as tres novas incorporacións incluídas, foron descansar trala tunda da viaxe que os trouxera a Bangkok. Foi a primeira e a única ocasión que fixeron tal. Non viñeran a Tailandia para descansar. Viñan con fame de esmorga. Máis da que poida ter Triki de galletas. Máis da que poida ter Papadopoulos de gol. Máis da que poida ter un vasco de sexo.

A famosa “Khaosan Road”.

Se nalgún momento tiñamos pensado mergullarnos na cultura tailandesa, procurar o acougo nalgunha paraxe apartada do mundanal ruído, ou alonxarnos na medida do posible de todo o relacionado co mundo occidental, iamos dados. Un percorrido polos puntos máis masificados dun dos destinos máis concorridos do planeta nos últimos tempos por parte daqueles que procuran o desenfreno e o descontrol era o que nos agardaba os vindeiros dez días. Iso era o que demandaba a nosa visita. Supoño que iso era o xusto.

Ó día seguinte á tardiña despedímonos de Carmen e Fernando no Lek Guest House, o noso cotroso hostel na famosa Khaosan Road, e deixamos Bangkok. Comezaba a ruta da luxuria, e o primeiro destino era Pattaya. A ela chegamos rematando o serán, de novo con dúas horas de retraso. Despois doutras tantas procurando un sitio onde pasar a noite, rematamos por atopar o Jiraphon Hotel 2, o único que se axeitaba un mínimo ás nosas posibilidades. O máis afastado do epicentro da movida que puidemos alcanzar.

Situada 170 quilómetros ó sur de Bangkok, podería darvos unha descripción máis detallada de Pattaya. Algún dato de interese relativo á súa demografía, sociedade ou cultura. Mais penso que co seu alcume é máis que de abondo para que vos fagades unha idea do ambiente que alí se respira. A Pattaya chámanlle o burdel de Asia.

Non é por casualidade. Do Jiraphon, por obra e graza dun tuk tuk conducido por un señor sospeitoso de rebasar a idade de xubilación ata do último dos obreiros galegos cando o derradeiro país da U.E. por ser rescatado sexa Suecia -por proxección uns 170 anos-, aparecimos na boca dunha rúa chamada Walking Street. O nome da rúa non convida precisamente a exprimir os miolos para achar a procedencia do seu nomeamento. Igualiño que se un checheno aparece de súpeto no número 1 da rúa Alexandre Bóveda.

E a simpleza do seu nome vai acorde coa vulgaridade do seu contido. Un local destinado ó turista ruso foi o único en toda Walking Street no que puidemos entrar sen que no seu interior un feixe de mozas tailandesas se insinuasen ós clientes amosando cacha. No primeiro que probamos sorte foi no Rock ‘n’ Roll Bar. Nome en principio non demasiado suxerente. Incorrecto. A música era o de menos. As mozas que abaneaban os seus corpos medio espidos sobre as tarimas facíano seguindo ritmos inexistentes. Tanto tiña se soaba a balada máis lenta dos Scorpions coma o tema máis incendiario dos Guns ‘N’ Roses. Eran zombis en movemento. Os gringos que baboseaban ós seus pés non casaban moito máis coas notas. Walking deads dentro de Walking Street.

O equipo no interior do Rock ‘N’ Roll Bar.

Percorrimos a rúa das mortas vivintes de cabo a rabo. Ninguén olla a ninguén. Os gringos ollan os carteis que as mozas sosteñen, ofrecendo o striptease, a masaxe ou o polvo máis barato. Elas, ausentes, non ollan nada. Dous axentes con uniforme de “Policía dos turistas” inmobilizan unha prostituta transexual. Será seu o delito. A impunidade cubre a vergoña en Pattaya. Case todo vale. Case todo o mundo se cre con dereito a case todo. Collimos outro tuk tuk de volta ó albergue. Este novo conductor, se cadra máis veterano aínda que o que nos trouxera na ida, pareceume nembargantes a persoa máis chea de vida de todo o surleste asiático.

O martes saímos escopetados de Pattaya. Era 25 de decembro. O noso xantar de nadal consistiu nun prato de pad thai, o máis típico do país, os sete en amor e compaña no bar máis achegado á estación de autobuses. Viñamos de elixir o noso vindeiro destino. Era tempo de praia. Era tempo de Ko Samui.

Xantar de nadal xusto antes de fuxir de Pattaya.

Ko Samui é unha illa situada na costa leste de Tailandia. Sobra dicir que é un dos destinos máis solicitados do país, pola calidade e cantidade das súas praias. Deixados atrás autobuses, ferris, tuk tuks e taxis, chegamos a Ko Samui ó día seguinte a media mañá. Era tempo de poñernos de acordo en ónde iamos durmir os vindeiros tres días. Despois de idas e voltas, ofertas e contraofertas, tira e afrouxas e toma e dacas, decidímonos por un complexo de bungalows chamado P&P Samui. Así tiven pesadelos tódolos días.

Unha gaivota enriba das “pes”, e o drama está asegurado.

En Ko Samui, ó cuarto día, descansamos. Deitámonos na praia coma se fosemos lagartos, e deixamos que pasaran as horas e os días. Ata que chegou o 28. O venres 28 había que completar outro dos deberes de obrigado cumprimento que traiamos da casa. No ceo había lúa chea. Baixo os nosos pés había unha praia tailandesa. Había Full Moon Party. A festa da lúa chea, todo un clásico en Tailandia. Bares e hospedaxes de toda a illa anunciaban a súa particular Full Moon Party. Nós quedamos na zona de bares situada ó pé do P&P.

Unha das festas máis coñecidas do mundo… que nos deixou fríos. Cando menos, fríos. Música electrónica en tódolos locais a todo meter. Occidentais pasados de todo berrando e facendo algo que eles considerarían bailar, e que non pasaban de ser movementos espasmódicos bastante perigosos para os que estabamos preto deles. Botellas escachadas en cabezas. Esta última situación superounos un pouco, e decidimos ir a outra zona de bares algo máis afastada da praia.

“Full Moon Party” en Ko Samui.

Alí non se ofrecía outra cousa que máis da mesma menciña. “Chunda-chunda” a volumes insáns, e máis guiris ata arriba de calquera cousa que dilate pupilas e faga mover o corpo coma se éste estivese a sufrir un ataque epiléptico. Queixadas angloparlantes movíanse con independencia do resto da cabeza dos seus dopados donos, e surcaban o aire da noite de Ko Samui, iluminada por unha magnífica lúa.

Así as cousas, aturamos ata o final, xa que o plan deseñado esixía tal esforzo. Sen pasar por cama, debiamos coller un microbús que nos achegase ó seguinte destino da ruta da perdición. Desta volta tratábase da Bahía de Railay. Cando deixamos o P&P Samui, Ale e Santi decatáronse de que o persoal lle afanara cartos na habitación. ¿Casualidade? Cun nome con esas siglas, e falando de roubar, penso que non se pode falar de casualidade. Aínda non clarexara de todo o ceo cando puxemos rumbo a Railay.

E a el chegamos a medio serán. Desta volta, milagre, non houbo retraso, máis aló do que levo eu sempre comigo. O que si houbo foi récord de transbordos. Para chegar á Bahía de Railay montamos en tres autobuses, dous microbuses, un tuk tuk, e finalmente, un bote. Faltou o transbordador espacial, un foguete marca ACME e a Nube Kinton para cubrir tódolos medios de transporte posibles.

Desembarco en Railay.

A Bahía de Railay segue o patrón de Ko Samui, e supoño que dunha alta pocentaxe da liña de costa tailandesa. Son paraxes espectaculares, cunhas praias impresionantes metidas nun entorno natural que quita o salouco. Formacións montañosas cubertas de vexetación tropical rematan súpetamente para deixar paso a unhas praias de fina area e mornas augas.

Praia Oeste da bahía.

E no horizonte desas mornas augas, unha incomprensible sucesión de rochas enormes, coma se da Bahía de Halong se tratase. A beleza do emprazamento é impresionante. Mais, como dixen, o patrón de Ko Samui tamén está presente en Krabi, que así se chama a cidade que acolle a Railay. A bahía divídese en parte leste e parte oeste. Cada parte remata en cadansúa praia, e o camiño á mesma está saturado de hospedaxes –Rampala era o nome da nosa-, restaurantes, bares e oficinas de turismo.

E todo elo saturado de turistas trasnoitados. Australianos, europeos, norteamericanos. Chineses, rusos, xaponeses. Orcos de Mordor. O imposible é atopar un tailandés. Os que hai agóchanse detrás dunha barra, dun mostrador… ou debaixo dunha capa de maquillaxe que os faga parecer máis mulleres. Estes últimos fanse chamar ladyboys. A lenda do ladyboy tailandés. Tan verídica que asusta. Hainos que amagan peor ca min cando me disfrazo de muller en entroido. Hainos que crean dúbida a primeira vista, pero que cando abren a boca lles medra o paquete. E despois están os velenosos.

Locen curvas sinuosas, longas e lisas cabeleiras, e nin sequera o ton de voz delata o seu sexo. Sementan a dúbida. E con ela, o pánico. Coñézovos coma se vos parise. Sei que tod@s tendes a mesma pregunta nas vosas perversas e morbosas mentes. “¿Pero caeu algún de vós ou non?”, resoa nos vosos interiores unha e outra vez. Non serei eu o que sacie a vosa sede de morbo. Deixareivos coa dúbida, non vou dicir nada. Coma sucedera en Las Vegas, o que acontece en Krabi, fica en Krabi. Simplemente apuntar, na miña defensa, que estaba moi escuro e que atacou a traizón.

En Railay foméntase moito, ademáis do transformismo, a escalada. Os cantís, montañas e formacións rochosas que tanto abundan na bahía son propicias para elo. Precisamente nun dos puntos elevados da zona, contra a praia do oeste, existe unha lagoa. Un día que nos atopamos con forzas e confianza, decidimos subir a visitala. O problema foi que o día que nos atopamos con forzas e confianza coincidiu co día que estivo a chover toda a mañá, e o tramo a escalar, xa de primeiras non demasiado asequible, estaba esvaradizo e totalmente enlamado.

De camiño á lagoa.

Esvaraban as pedras, esvaraban as cordas a agarrar, esvaraban as pólas e raíces das árbores nas que apoiarse… Non esnaframos de milagre, pero a incursión deu para facer unhas risas espectaculares ó ollar os uns para os outros cubertos de lama de pés a cabeza. Despois de dúas horas de tunda, chegamos a un cantil polo que só se podía descender deslizándose por unha corda, a cal esvaraba máis que unha anguía, así que desbotamos a idea de partirnos a crisma por ver unha lagoa. Tiramos unhas fotos e pegamos media volta.

Railay vista dende unha das súas montañas.

E foi entón cando se nos botou enriba fin de ano. Antes de chegar a Tailandia este día tamén estaba marcado en vermello na nosa axenda. A idea de pasar a festa de aninovo nunha praia tailandesa resultaba bastante excitante. Despois do vivido, por exemplo, na Full Moon Party de Ko Samui, as nosas expectativas tornáranse moito máis modestas. Aínda así, puxémonos ó chollo.

Música electrónica en tódolos locais a todo meter. Occidentais pasados de todo berrando e facendo algo que eles considerarían bailar, e que non pasaban de ser movementos espasmódicos bastante perigosos para os que estabamos preto deles. Botellas escachadas en cabezas. Efectivamente, acabo de facer un vil “copia-pega” do acontecido na Full Moon Party de Ko Samui. Porque iso foi no que consistiu a festa de aninovo. Unha vil copia da Full Moon Party, coa única salvedade da botella escachada na testa. Iso e unha afluenza de xente moito menor.

Festa de aninovo. Nós puxemos todo da nosa parte.

Co 2.013 tamén chegaron as despedidas. O novo ano trouxo consigo a marcha de Richi, Santi e Ale. Foi un pracer soltar estupideces sen filtro nin control canda vós, meus absurdos amigos. O Reino Republicano de Fanelia, país que nun exercicio de demencia sen parangón inventamos entre todos, acollerá o noso reencontro. Que así sexa.

Quedabamos novamente os dous de sempre. O día 3 de xaneiro partimos hacia Sungai Kolok, na fronteira con Malaisia. Chegamos con ésta pechada, así que houbemos de facer noite no Marina Hotel. Sería ó día seguinte cando pisamos chan malaio, na cidade de Kota Bharu.

Fóra do balbordo turístico Tailandia amósanos a súa verdadeira faciana. Foron escasas horas as que botamos en Sungai Kolok, mais deu para evidenciar que baixo tamaña sobre explotación turística as vidas tailandesas desenvólvense viciadas. Prezos miltiplicados por dez. Menús onde os pratos locais figuran na derradeira páxina, tras hamburguesas, pizzas e hot dogs. Xentes que ollan para ti con desprezo ou coma se foses un billete con pernas. Fóra de decadencia e ladyboys voltaron as olladas incrédulas, sorprendidas de ver un loiro e un barbudo. Sorrisos cómplices, amables, modestos. Quero coñecer esa Tailandia. Pode que o faga algún día.

“Perdidos” en Krabi.

Mais agora é tempo de Malaisia.

Camboxa. Unha xoia de pedra agochada na selva… e viaxe ós campos da morte.

Venres 14 de decembro. Contra o serán produciuse a nosa arribada a Phnom Penh (ou Nom Pen), capital do Reino de Camboxa. Negociamos co conductor do tuk tuk que nos recolleu na estación de buses un hostel que se adaptase á nosa economía. O escollido foi o Golden Boat 2.

Phnom Penh sorprendeunos polo seu dinamismo, pola súa constante actividade. Desenvólvese de xeito ordeado. Non hai agobios, o caos reinante entre os seus veciños do leste non ten cabida na Kâmpûchéa. Deixamos os petates na nosa confortable e ben barata habitación, e saín a dar unha volta pola zona.

Un dos numerosos templos en Phnom Penh.

Non tardei en chegar a un dos puntos sinalados da cidade. Phnom Penh é cruzada pol río Mekong, e o seu leito vese acompañado por un fermoso paseo de idéntico trazado no centro urbán. Pouco antes do remate do paseo, na outra beira da rúa xurde o Mercado de Noite. De dimensións máis reducidas que o de Luang Prabang, nembargantes o Mercado de Noite de Phnom Penh conta incluso con máis vida, con máis movemento.

Mercado de Noite de Phnom Penh.

No medio do mesmo hai montado un escenario flanqueado por dous grandes altofalantes. O seu perímetro está rodeado por postos de comida, batidos, doces e incluso de artigos varios non comestibles. Ó seu carón, o chan está cuberto de alfombras nas que sentar a degustar o petisco escollido. Fabuloso o ambiente que se respira neste recanto da cidade.

Sábado. Día de mergullarse na historia de Camboxa. Día de ollar a realidade dun dos xenocidios máis atroces que xamáis se cometeron. De coñecer a faciana dun dos fillos da puta máis grandes que a humanidade tivo a torpeza de defecar. Pol Pot, líder dos Khmer Vermellos. Unha viaxe de pesadelo dentro da nosa viaxe idílica. Viaxe ós Campos da Morte.

Como digo sempre, quen non coñeza a historia pode documentarse cando queira. Eu aquí simplemente pasarei por enriba dela sinalando os puntos máis relevantes da mesma. Comezos da década dos 1.970. Nunha Camboxa que viña de expulsar ós seus colonos franceses canda o resto das nacións integrantes da Península Indochina, e gobernada polo antigo rei e entón presidente Norodom Sihanouk, o brazo armado e ilegalizado do PCPK, o partido comunista camboxano, agochábase na selva que se extende ó longo da fronteira vietnamita.

O campo de exterminio de Choeung Ek.

Gañaban o favor e reclutaban ós labregos da zona. Adoctrinábanos baixo unha durísima disciplina. Preparábanse para un Golpe de Estado co que derrocar ó goberno militar que viña de depoñer ó presidente Sihanouk. Éste produciuse en 1.975, cando xa eran coñecidos como Khmer Vermellos, liderados por Pol Pot. Nada máis facerse co control de Phnom Penh, a primeira medida que os Khmer Vermellos de Pol Pot adoptaron foi expulsar ós 2 millóns de habitantes da capital do país dos seus fogares. Había que implantar unha reforma agraria.

Ésta incluía o illamento do país das influencias estranxeiras, o fechamento de escolas, hospitais e fábricas, a abolición do sistema bancario, finanzas e da moeda, a prohibición de todas as relixións, o confisco de toda propiedade privada e a transferencia da poboación de áreas urbanas para facendas coletivas, onde o uso do traballo forzado era xeralizado.

Foxa común.

O cento por cento da poboación camboxana debía facer vida no campo. Tódolos símbolos do mundo moderno foron destruídos pola incomprensión dos soldados labregos de Pol Pot. Na nova sociedade de Pol Pot, todo debía ser compartido. Incluso os meniños, que debían vivir dende os 7 anos con instructores dos Khmer Vermellos. Incluso o amor. Polo interese de todos, o partido decidía quén debía casar con quén. Aqueles que amasen sen permiso, eran executados.

Membros e funcionarios do goberno, profesores, comerciantes e case toda a elite intelectual adicábanse a traballar no campo. Os que non foron asasinados. Aínda así, a produción de arroz era insuficiente para alimentar á xente. Un tercio da poboación camboxana pasaba fame, sede ou ambalasdúas cousas. Milleiros de persoas morrían de inanición ou a causa de diversas epidemias. E a nova e democrática Kâmpûchéa pretendida por Pol Pot morría cada eles.

A súa sociedade non funcionaba, mais o “Irmán nº1”, presa dunha paranoia obsesiva, achacouna á infiltración de traidores no seno do partido. E deu comezo a unha serie de aterradoras “purgas”. Eran considerados inimigos do réxime persoas con conexión co antigo goberno. Profesionais, intelectuais, xentes con estudos. Persoas que usaban lentes. Vietnamitas, chineses, tailandeses e outras minorías das montañas orientais. “Sabotadores económicos”: moitos dos antigos habitantes das cidades -aqueles que non morreran de fame nun principio- foron xulgados culpables pola súa falta de capacitación agrícola. Eran torturados durante días ata que confesaban. Entón, transportábanos ós campos de exterminio, onde eran executados. O método máis utilizado era un golpe na caluga co eixo dun carro, e posterior sección da gorxa.

E así, durante os 4 anos que durou o réxime de horror de Pol Pot, foron asasinadas 2 millóns de persoas. Cando capturaban a alguén por sospeitoso de traizón, arrestaban tamén á familia e amigos. Cativos incluídos. A estes, agarrábanos polos peíños, e esmagábanlles as testas contra unha árbore.

Árbore contra a que estampaban ós bebés os executores dos Khmer Vermellos.

O máis macabro de Choeung Ek, que así se chama o campo de exterminio que visitamos en Phnom Penh, é a súa beleza. Unha vasta extensión cuberta de frondosa vexetación, altas e fortes árbores de longas raíces, e lagoas de augas quedas. Mais se ollas cara o chan, nel aínda hai ciscados farrapos das roupas que portaban as vítimas que alí foron executadas. De súpeto topas de fuciños cunha vitrina onde se amorean ducias de caveiras esnafradas. E xusto no medio, a estupa central. Unha torre con varios andares amosando os restos óseos dos corpos que puideron ser rescatados. O mellor xeito que atoparon os camboxanos de homenaxear ás vitimas do xenocidio. Ós seus familiares, ós seus fillos. Ás súas parellas, ós seus amigos. Ós seus seres queridos. Porque nada menos ca un tercio da poboación da Camboxa do momento foi asasinada pola paranoia e os delirios de Pol Pot.

Estupa central de Choeung Ek.

Algún/a d@s que ledes este blogue louvades a miña descriptiva. Pois ben, non sería quén, nin nun millón de anos, de describir as miñas sensacións en Choeung Ek. Principalmente porque non sei cómo me sentín. Ás veces quería chorar, outras berrar. Entráronme gañas de vomitar. A piques estiven de axeonllarme tapando a faciana coas mans. A miña cabeza estaba colapsada. Colapsada pola inmensa dor e sufrimento supino que se perciben naquel fermoso lugar.

Xa para rematar, un par de apuntamentos apenas sen importancia. Ata a súa desaparición a fins da década dos ’90, os Khmer Vermellos mantiveron sen problemas o seu asento nas Nacións Unidas. Pol Pot foi xulgado e enviado a prisión por unha facción dos propios Khmer Vermellos en xullo de 1.997. Morrería 6 meses despois, tras levar unha vida prácida e confortable. Aínda a día de hoxe se están a xulgar nun tribunal da ONU varios supervivintes dos Khmer Vermellos, acusados de xenocidio e crimes contra a humanidade. Varios representantes dos extintos Khmer Vermellos teñen importantes posicións no actual goberno de Camboxa.

Abandonamos aquel estremecedor lugar. Aínda coas ialmas encollidas.

Xa de volta, polo camiño detivémonos no Palacio Real. Maxestuoso -valla a redundancia- e perfectamente iluminado -pode que incluso de xeito algo excesivo-, na fachada principal loce un retrato inmenso de Norodom Sihanouk. É Sihanouk un personaxe idolatrado polo pobo camboxano, a pesares de prestar o seu apoio ós Khmer Vermellos no Golpe de Estado de 1.975 na contra do goberno militar. Non en van, Sihanouk reinou no país durante dúas etapas, e liderou o movemento de liberación contra a ocupación francesa.

Palacio Real de Phnom Penh.

O domingo iniciamos a partida da impactante Phnom Penh. O destino escollido era Koh Rong, unha illa ó sur do país. Saímos a media mañá, e logo dunhas catro horas de autobús chegamos á localidade de Sihanoukville. Si, ata aí chega a venereción polo finado monarca. Do noso hostel en Phnom Penh, onde mercamos o billete de bus, traiamos instruccións de tomar nesta vila o bote que nos había levar á illa de Koh Rong. Mais cando preguntamos polo lugar onde mercar as pasaxes, espetáronnos que o último barco saíra había tres horas. Con gañas de estrangular ós babecos que nos malinformaran no Golden Boat 2, dirixímonos en moto a un albergue barateiro que nos recomendaran na estación mesma, para pasar a noite.

Tratábase do Utopia, un aloxamento que contaba con piscina, bar, organización de festas, e demáis prestacións lúdico-festivas, pero que carecía de servizo de limpeza. Alo menos dun eficaz. A nosa habitación non estaba máis porca porque lles daba vergoña ás ratas e cascudas que nela habitaban.

Ó día seguinte, luns, si que nos embarcamos hacia Koh Rong. Trátase dunha illa que combina selva tropical na súa zona interior cun litoral salpicado de praias. Algo do estilo de Ilha Grande, no Río de Janeiro, ou incluso do Parque Tayrona, aínda sen ser este último unha illa.

Koh Rong, no sur de Camboxa.

Aloxámonos nunha cabana chamada Tyk Tyk, a única que se axeitaba ós nosos petos, e apresurámonos a ciscarnos coma lagatos na praia, que xa había tempo que non a catabamos. E precisamente a pega que lles atopei a praias coma as de Ilha Grande ou Parque Tayrona foi a mesma que lles vin ás de Koh Rong. Area branca, augas azul turquesa, limpas e quentes, moi quentes, tanto que non chegan nin a refrescar… pero estreitas. Tan estreitiñas que cando sube a merea, case que desaparecen.

Cando comezou a baixar o sol, voltamos ó Tyk Tyk. Era luns, e esa madrugada, contra as cinco mil en punto, o Celta recibía no Templo a un dos nosos rivais máis apreciados. O Real Betis Balompié. Un Betis que levou os 3 puntos de Vigo coa lei do mínimo esforzo, ante un Celta que marrou as oportunidades máis claras do partido. En especial a última de Súper Mario. Un intenso proído foi o que nos quedou no corpo ó remate do choque.

Celtismo en Koh Rong.

Á mañá seguinte reanudamos o camiño hacia o oeste de Camboxa, procurando a fronteira con Tailandia. Fixémolo dende Sihanoukville, e co punto de mira en Siem Reap, a localidade que acolle os míticos Templos de Angkor. Logo de botar todo o día metidos nun autobús, a nosa chegada a Siem Reap produciuse a unhas moi razoables 04:00 da madugada. Dimos varios tumbos na procura dun aloxamento decente e barato, e rematamos por caer no Side Walk, o cal nos encheu de felicidade. Sen retranca, de verdade que o fixo.

Os extraordinarios Templos de Angkor.

Non quixemos retrasar a cita. Durmimos unhas horiñas, e á mañá seguinte saímos a visitar os Templos de Angkor. Foi unha visita de 5 horas nas que fixemos un percorrido polas construccións máis importantes. Porque Angkor, querid@s amig@s, a antiga capital do Imperio Khmer, consta de 200 quilómetros cadrados. Así, para que vos quede o cú revirado.

Angkor Wat, o meirande templo de todo o complexo.

Teño entendido que, na última actualización, os Templos de Angkor non foron incluídos nas Sete Marabillas do mundo, quedando fóra en detrimento do Cristo do Corcovado. Eu, que estiven en ambolosdóus sitios, podo asegurarvos que antepoñer o Corcovado a Angkor é como rexeitarlle un polvo a Angelina Jolie con Elvis Presley dando un concerto detrás vosa ó tempo que unha ninfa che convida a beber chupitos de licor da árbore do Maná; para ser sodomizado por un minotauro no medio dun mítin de Mariano Rajoy o día da peor resaca da túa vida mentres ó ouvido che marmuria as súas cancións máis deprimentes o cantante de Maná. É o mesmo.

O primeiro que o lugar che espeta nos fuciños é Angkor Wat. Comeza coa artillería pesada. Envía á cabalería como primeira manobra da batalla. Estamos ante o meirande templo relixioso do mundo.  Conta con cinco torres dunha simetría perfecta. Cada torre, un santuario. Erguido no século XII, as súas paredes están decoradas cuns relieves tan traballados que marean. Son figuras mitolóxicas hindúes. Contan historias, narran batallas que un xamáis comprenderá.

A isto me refería. Ésa é a miña cara de non comprender.

Todo o templo comprende dous quilómetros cadrados. E cada bloque que o compón, cada centímetro que compón cada bloque ten unha elaboración dunha complexidade formidable. En cada recanto asoma unha figura de calquera deidade hindú. Son estátuas ben conservadas. Sorprende, dado que unha vez que foron abandonados no século XIV, os templos foron engulidos pola selva. Todos agás Angkor Wat, iso si. Éste nunca foi totalmente deshabitado.

De Angkor Wat pasamos ó seguinte complexo de templos. Angkor Thum. Angkor Thum engloba os templos de Bayon, Phimeanakas e Preah Palilay. De todos eles, o máis espectacular é o primeiro.

Templo de Bayon.

As torres sucédense, e a planta percórrese avanzando por escadas aparentemente aleatorias. Pero o máis impactante deste templo son as facianas que locen nas pedras. Están por todas partes. Esbozan un sorriso enigmático, intrigante. Pode que ata inquedante.

As facianas de sorriso inquedante.

Hai torres que as teñen nas súas catros caras. Non hai xeito de fuxir das súa ollada. E o que é peor: do seu sorriso. Baixando as escadas nótalo na caluga. Cando sobes, obsérvalo de fronte. Se estás no medio envólvente con eles. Todo un misterio o sorriso das facianas de Bayon.

Thommanum, Chau Say Thevoda, Ta Keo. Imos percorrendo templo tras templo. O nivel de apertura da boca aumenta paseniño ata que a queixada non dá máis de si. Tampouco dá máis de si a cabeza. Trata de comprender a grandiosidade do lugar, mais non alcanza. Non hai xeito de entender cómo algo tan inmenso puido ser construído con tamaña minuciosidade, con semellante detalle.

Templo de Chau Say Thevoda.

E chegamos a Ta Prohm. É de tódolos templos, o único que non foi nin está a ser reconstruído. Pode que porque así, tal e como está, ten máis maxia. A pedra do templo e a natureza mistúranse nun resultado dunha beleza incongruente. As raíces das árbores abrazan paredes, torres, columnas.

Fusiónanse cos muros dos templos como tratando de apoderarse deles. Semella que recoñecendo a súa fermosura. Nunca natureza e obra humana casaran con tanto tino, e con tanta sinxeleza. Ata niso deixa a un abraiado este lugar. O único que lle faltaba era que ata a natureza cooperase.

Marchei dos Templos de Angkor, mais non o fixen co peto baleiro. Nel levaba de volta a miña sexta Bola Máxica. Atopeina entre un balbordo de raíces, figuras hindúes, relieves imposibles e sorrisos inquedantes. Non é para menos. Cheguei aquí co corazón nun puño e topei cunha marabilla -si, señores que elaboran a lista, unha marabilla- que mo devolveu ó peito. Sen dúbida, a construcción humana máis espectacular que vin na miña vida.

O venres saímos a dar unha volta cuns amiguetes camboxanos que eu fixera a noite anterior. Fartámonos de cervexa que mercaramos a pachas, leváronnos a unha discoteca que un deles rexentaba e fixemos unhas risas considerables, por exemplo, tratando eu de aprender unha canción camboxana ante o escachamento dos nosos amigos.

O plan nocturno incluía enganchar co Patético de Madrid – Celta. Partido moi serio en defensa, secando ó seu xogo ofensivo con Falcao incluído, pero lamentable en ataque. Indigno da calidade deste equipo, do selo que nos trouxo a Primeira División. Non pasa nada, á volta de vacacións erguerémonos.

Os que non nos erguimos fomos no-los dous. Máis que nada porque non nos deitamos. Unha vez rematado o partido voltamos enganchar, desta volta co autobús no que chegariamos a Bangkok, en Tailandia. Era tempo de dicirlle adeus a Camboxa.

Un país que nos levou dos Campos da Morte á marabilla de Angkor. Que nos arrincou a ialma do peito para devolvérnola canda unha Bola Máxica. Que nos aprendeu que un indivíduo que aniquila a dous tercios dos seus compatriotas e outro que crea semellante prodixio de complexo, pertencen á mesma especie. É máis, á mesma cultura. Á cultura khmer.

É unha desas leccións difíciles de aprender. Ninguén dixo que fose a ser doado.